ΚΥΠΕ
Το μεγαλύτερο στοίχημα της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΤΑ) είναι η επιτυχής μεταφορά της αδειοδότησης της ανάπτυξης στους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ), δήλωσε την Πέμπτη ο Υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών, η οποία εξέτασε την πορεία εφαρμογής της μεταρρύθμισης στην επαρχία Λευκωσίας.
Στο επίκεντρο της συζήτησης μεταξύ Υπουργού Εσωτερικών, Δημάρχων Λευκωσίας και Βουλευτών της Επιτροπής βρέθηκαν, μεταξύ άλλων, η λειτουργία του λογισμικού συστήματος «ΕΥΑΓΟΡΑΣ», αλλά και η παροχή ποιοτικών και φθηνότερων υπηρεσιών στους πολίτες με την εφαρμογή της μεταρρύθμισης.
Εντατικές οι διεργασίες στο ΥΠΕΣ εν όψει 1ης Ιουλίου
Ο Υπουργός Εσωτερικών στην εισαγωγική του τοποθέτηση εντός της Επιτροπής ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι πλησιάζοντας την 1η Ιουλίου, οι διεργασίες στο Υπουργείο Εσωτερικών εντατικοποιούνται, «με πρώτιστο στόχο την κατά το δυνατό καλύτερη προετοιμασία και την ολοκλήρωση των διάφορων εκκρεμοτήτων για την εφαρμογή της μεταρρύθμισης».
Επεσήμανε ότι τόσο ο ίδιος προσωπικά όσο και η Διεύθυνση και το αρμόδιο Τμήμα του Υπουργείου βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τις Ενώσεις Δήμων και Κοινοτήτων, τους διαχειριστές έργου των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης, αλλά και με αρμόδιες Υπηρεσίες του Κράτους και φορείς που εμπλέκονται με οποιοδήποτε τρόπο στην υλοποίηση της μεταρρύθμισης.
Εξήγησε ότι σε αυτό το πλαίσιο, το Υπουργείο Εσωτερικών έχει προχωρήσει στην ετοιμασία τριών τροποποιητικών νομοσχεδίων που αφορούν τους τρεις μεταρρυθμιστικούς νόμους ήτοι τον περί Κοινοτήτων, τον περί Δήμων και τον περί Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης Νόμο.
Συγκεκριμένα, συνέχισε ο κ. Ιωάννου, το τροποποιητικό νομοσχέδιο που αφορά τον περί Κοινοτήτων Νόμο έχει ήδη σταλεί στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο προσθέτοντας ότι «αναμονή διευκρίνισης για την κατανομή των Συμβούλων στους Δήμους Αγίας Νάπας και Ακάμα, εκτιμούμε ότι μέχρι τις αρχές τις επόμενης εβδομάδας, θα αποσταλεί στην Νομική Υπηρεσία και το νομοσχέδιο που αφορά τον περί Δήμων Νόμο». Σε σχέση με το τρίτο νομοσχέδιο που αφορά τους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης, ο κ. Ιωάννου είπε ότι εκκρεμεί η οριστικοποίηση ορισμένων θεμάτων για να προωθηθεί για νομοτεχνικό έλεγχο.
Ο κ. Ιωάννου ανέφερε ότι κεντρικό πυλώνα της μεταρρύθμισης της ΤΑ αποτελεί η μεταφορά της αδειοδότησης της ανάπτυξης στους νέους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης από την 1η Ιουλίου, περιλαμβανομένων των αιτήσεων που εκκρεμούν, που όπως είπε ο Υπουργός, είναι γύρω στις 20.000. Επεσήμανε ότι πρόκειται για μια εκ των σημαντικότερων αλλαγών και για την επιτυχία της έχει καταρτιστεί λεπτομερές πλάνο με σειρά ενεργειών που πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι την ημερομηνία έναρξης της μεταρρύθμισης.
Πλάνο με 22 μέτρα για απλοποίηση των διαδικασιών
Πιο συγκεκριμένα, είπε ο κ. Ιωάννου, το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως έχει εκπονήσει πλάνο με 22 μέτρα για την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης της ανάπτυξης, σε συνάρτηση με την πλήρη ανάπτυξη του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος «ΙΠΠΟΔΑΜΟΣ». Επιπρόσθετα, ο Υπουργός ανέφερε ότι σε συνεργασία με το ΕΤΕΚ, «προχωρούμε στην ετοιμασία εγχειριδίου, όπου θα καθορίζονται κοινές διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθούνται από τους Επαρχιακούς Οργανισμούς».
Ο Υπουργός Εσωτερικών επεσήμανε ότι μια σημαντική παράμετρος στη λειτουργία των νέων Δήμων είναι η έγκαιρη ετοιμασία και η σωστή λειτουργία του Ενιαίου Πληροφοριακού Συστήματος «ΕΥΑΓΟΡΑΣ», λέγοντας ότι στο βαθμό που εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Εσωτερικών «έχουμε παρέμβει και συμβάλει στην επίλυση των θεμάτων που αναφύονται».
Σταδιακή πρόσληψη 105 εργοδοτούμενων για τις πολεοδομικές αρχές
Ο κ. Ιωάννου είπε ακόμη ότι με στόχο την ενίσχυση των υφιστάμενων Πολεοδομικών Αρχών, αυτή την περίοδο προσλαμβάνονται σταδιακά οι 105 Εργοδοτούμενοι Ορισμένου Χρόνου, οι οποίοι θα εκπαιδευτούν και θα στελεχώσουν τις υφιστάμενες Αρχές αδειοδότησης μέχρι τη μεταφορά τους στους Επαρχιακούς Οργανισμούς. Ο κ. Ιωάννου σημείωσε ότι εξίσου σημαντική είναι η ομαλή λειτουργία των Συμπλεγμάτων Παροχής Υπηρεσιών για τις Κοινότητες.
Ο Υπουργός ανέφερε ακόμη ότι από τις συναντήσεις του με τα Προσωρινά Συντονιστικά Συμβούλια και από τις επαφές με τους Δήμους, εκείνο που διαπιστώνεται είναι οι διαφορετικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κάθε Επαρχία, αλλά και ο διαφορετικός ρυθμός υλοποίησης των ενεργειών που απαιτείται να γίνουν.
Μιλώντας για τη λειτουργία του νέου Δήμου Λευκωσίας, ο οποίος θα περιλαμβάνει τους υφιστάμενους Δήμους Λευκωσίας, Αγλαντζιάς, Αγίου Δομετίου και Έγκωμης, ο κ. Ιωάννου δήλωσε ότι είναι ένα από τα πιο δύσκολα εγχειρήματα της μεταρρύθμισης των Δήμων λέγοντας ότι «βρισκόμαστε σε πολύ συχνή επικοινωνία με το Συμβούλιο Διαχείρισης Κοινών Υποθέσεων και έχω παρευρεθεί προσωπικά σε ορισμένες συνεδρίες του Συμβουλίου».
Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων μετά τη συνεδρία για τις ανησυχίες των δημάρχων Λευκωσίας για το εάν το μηχανογραφικό σύστημα «ΕΥΑΓΟΡΑΣ» θα είναι έτοιμο την 1η Ιουλίου, ο κ. Ιωάννου είπε ότι «την ίδια ανησυχία έχουμε και εμείς», υπογραμμίζοντας ότι ο ρόλος του Υπουργείου Εσωτερικών όσον αφορά την μεταρρύθμιση και τις συνενώσεις των δήμων είναι κυρίως υποστηρικτικός. Εξήγησε ακόμη ότι η αναθέτουσα αρχή για το «ΕΑΥΑΓΟΡΑΣ» είναι η Ένωση Δήμων Κύπρου λέγοντας ότι το Υπουργείο δεν μπορεί να επέμβει στο θέμα.
Αύξηση κατά 117 εκατ. ευρώ προϋπολογισμού για τους δήμους
Ο Υπουργός είπε ακόμη ότι ο προϋπολογισμός για τους δήμους θα αυξηθεί στα 117 εκατομμύρια ευρώ και σημείωσε ότι θα παρέχονται μεν ποιοτικότερες υπηρεσίες, αλλά ενδεχομένως αυτό να συνεπάγεται με αυξημένο κόστος σε ορισμένες περιπτώσεις.
Ο κ. Ιωάννου υπογράμμισε ότι το Υπουργείο Εσωτερικών εργάζεται εντατικά, ώστε η διαδικασία της μεταφοράς της αδειοδότησης στους νέους Οργανισμούς να γίνει συντονισμένα και ομαλά. Πρόσθεσε ότι την μεταρρύθμιση καλούνται να την εφαρμόσουν οι ίδιοι οι δήμαρχοι και οι κοινοτάρχες μέσω των προσωρινών συμβουλίων που έχουν δημιουργηθεί. Σημείωσε ότι κάποιοι κινούνται με διαφορετικούς ρυθμούς, άλλοι με περισσότερο και άλλοι με λιγότερο ενδιαφέρον.
Κάλεσε τους πάντες σε συστράτευση λέγοντας ότι η μεταρρύθμιση αφορά όλους και πρωτίστως τους πολίτες. Ο κ. Ιωάννου ανέφερε ότι «όπως είδαμε να συμβαίνει σε κάθε μεγάλη μεταρρύθμιση, όπως για παράδειγμα το ΓεΣΥ, πρέπει να αναμένουμε ότι το πρώτο διάστημα μετά την εφαρμογή της μεταρρύθμισης, θα υπάρχουν δυσκολίες».
Τοποθετήσεις Βουλευτών
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, σε γραπτή του δήλωση για το θέμα αναφέρει ότι παρά τις δυσκολίες, εξελίσσεται ικανοποιητικά η πορεία εφαρμογής της Μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Επαρχία Λευκωσίας.
Αναφερόμενος στην συνεδρία ο κ. Δαμιανου σημειώνει ότι «πρέπει να πώ, και αυτό με ικανοποίηση, ότι η εικόνα σε ό,τι αφορά την επαρχία Λευκωσίας, είναι σαφώς καλύτερη, συγκριτικά με την εικόνα, που εισπράξαμε εξετάζοντας πριν από μερικές μέρες την πορεία υλοποίησης της Μεταρρύθμισης στην Ελεύθερη Επαρχία Αμμοχώστου». Ωστόσο, προσθέτει, «και εδώ υπάρχουν σημαντικά κενά, ανοικτά ζητήματα και σωρεία ενεργειών που πρέπει να προηγηθούν τόσο των εκλογών της 9ης Ιουνίου 2024, όσο και της πλήρους εφαρμογής της 1ης Ιουλίου». Ζητήματα, συμπληρώνει, «που αφορούν προσωπικό, ενοποίηση αρχείων, ψηφιοποίηση, κτηριακές εγκαταστάσεις και άλλα, που παραμένουν ανοικτά». «Η ομαλή μετάβαση ασφαλώς προϋποθέτει τη διευθέτηση και την υλοποίησή τους», σημειώνει.
Την ίδια ώρα, συνεχίζει ο Πρόεδρος της Επιτροπής, «πρέπει να πώ με ενόχληση, ότι εκκρεμούν εδώ και αρκετούς μήνες συμπληρωματικά Νομοσχέδια της Μεταρρύθμισης, τα οποία έχουν κολλήσει στο Υπουργείο Εσωτερικών, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται και η δική μας νομοθετική εργασία».
Αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχουν πρακτικές δυσκολίες, αναφέρει, «όμως την ίδια ώρα πρέπει να γίνει αντιληπτό, ότι βρισκόμαστε στον Φεβρουάριο, μόλις τέσσερεις μήνες πριν από την κρίσιμη περίοδο των εκλογών και την εφαρμογή της Μεταρρύθμισης». «Μας ικανοποιεί ασφαλώς το γεγονός, ότι σήμερα ο αρμόδιος Υπουργός Εσωτερικών μας ενημέρωσε, ότι εντός των επόμενων λίγων βδομάδων τα Νομοσχέδια θα οδηγηθούν στη Βουλή», σημειώνει.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Νίκος Σύκας, δήλωσε μετά τη συνεδρία ότι έχουν συζητηθεί και αναλυθεί τα διάφορα προβλήματα που προκύπτουν και έστειλε το μήνυμα ότι ως ΔΗΣΥ «δώσαμε όλοι τον καλύτερο εαυτό μας, υπό τις περιστάσεις, για την μεγαλύτερη μεταρρύθμιση που έχει γίνει από το 1960 στην Κύπρο». Υπενθύμισε ότι η μεταρρύθμιση της ΤΑ είναι προαπαιτούμενο από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ότι πάνω από 600 εκατομμύρια ευρώ αφορούν στην αναβάθμιση της ποιότητας εξυπηρέτησης των πολιτών.
Είπε ακόμη ότι «για εμάς είναι πολύ σημαντικό το νέο εγχείρημα που άπτεται της αδειοδότησης που θα πάει στον Επαρχιακό Οργανισμό Αυτοδιοίκησης», σημειώνοντας ότι εκεί θα πρέπει να γίνουν πάρα πολλά.
Σημείωσε ότι έχουν εγερθεί ορισμένα προβλήματα εντός της Επιτροπής και έδωσε τα εύσημα στους λειτουργούς του Υπουργείου Εσωτερικών αλλά και στην Επιτροπή Εσωτερικών για το κλίμα συναντίληψης με μοναδική έγνοια, όπως είπε, την υλοποίηση της ΤΑ.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Πανίκος Λεωνίδου, εξέφρασε εντός της Επιτροπής την ανησυχία του για τη λειτουργία του συστήματος «ΕΥΑΓΟΡΑΣ», ενώ υπογράμμισε ότι θα πρέπει να ξεκαθαριστεί η λειτουργία του νέου θεσμού των διαμερισματικών επιτροπών. Για το δεύτερο θέμα, ανέφερε ότι έλαβε διαβεβαίωση ότι θα κατατεθεί πρόταση από το Υπουργείο Εσωτερικών.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ-Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων, Μαρίνος Μουσιούττας, ανέφερε ότι «το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω» και ότι θα πρέπει όλοι να υπερβούν εαυτόν ούτως ώστε την 1η Ιουνίου να μπορέσει να λειτουργήσει η νέα τοπική αυτοδιοίκηση.
Πρόσθεσε ότι από τη συζήτηση φάνηκε ότι υπάρχουν προβλήματα, αλλά και διάθεση από τους πλείστους των εμπλεκομένων να κάνουν ό,τι μπορούν έτσι ώστε να μπορέσει να ξεκινήσει ομαλά και με τα λιγότερα προβλήματα η νέα νομοθεσία για την τοπική αυτοδιοίκηση.
Ο Βουλευτής των Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, είπε από πλευράς του ότι εντός της Επιτροπής ακούστηκε ξανά το θέμα με το λογισμικό «ΕΥΑΓΟΡΑΣ» που ανέλαβε να δημιουργήσει η κυβέρνηση για να λειτουργεί η ΤΑ. Πρόσθεσε ότι φάνηκε, όπως και στην περίπτωση του e-justice ότι δεν ακολουθήθηκαν οι διαδικασίες για την κατασκευή λειτουργικών λογισμικών.
Ο κ. Θεοπέμπτου έθεσε και το θέμα της διαχείρισης των αποβλήτων σημειώνοντας ότι με την έναρξη του προγράμματος «πληρώνω όσο πετώ» σημαίνει ότι θα υπάρχει υποχρεωτική ανακύκλωση γιατί υπάρχει και δέσμευση στην Ευρωπαϊκή Ένωση για επίτευξη του στόχου για 55% ανακύκλωση μέχρι το 2025. Σημείωσε ότι σήμερα ακούστηκε ότι οι δήμοι δεν είναι έτοιμοι να το εφαρμόσουν.
Η ανεξάρτητη Βουλευτής, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, ανέφερε ότι μέσα από τη συζήτηση διαφάνηκαν συγκεκριμένα προβλήματα και ζητήματα που δημιουργούν σε όλους μια ανησυχία ως προς την ετοιμότητα και των δήμων, αλλά και των κοινοτήτων για να εφαρμόσουν την μεταρρύθμιση της ΤΑ.
Η κ. Ατταλίδου πρόσθεσε ότι κύρια έγνοια είναι αν θα μπορέσει να λειτουργήσει το λογισμικό σύστημα «ΕΥΑΓΟΡΑΣ» αλλά και η σύνδεση των λογιστικών συστημάτων των κοινοτήτων που θα μπουν στα συμπλέγματα. Ανέφερε ότι διαφάνηκε από τα λεγόμενα των παρευρισκόμενων ότι υπάρχει έλλειψη πληροφόρησης και συντονισμού μεταξύ των αιρετών αρχόντων.
Τοποθετήσεις Εκπροσώπων των Δήμων και Κοινοτήτων Λευκωσίας
Εντός της Επιτροπής τα θέματα τα οποία επεσήμαναν οι παρευρισκόμενοι δήμαρχοι (Αγλαντζιάς, Λακατάμιας, Λατσιών, Έγκωμης, Αγίου Δομετίου, Ιδαλίου, εκ μέρους της Ένωσης Δήμων, ο Γραμματέας της Ένωσης, Μιχάλης Σωκράτους) αφορούσαν τη λειτουργία του λογισμικού συστήματος «ΕΥΑΓΟΡΑΣ», αλλά και την παροχή ποιοτικών και φθηνότερων υπηρεσιών στους πολίτες. Οι Δήμαρχοι έθεσαν επί τάπητος και το ζήτημα των οικονομικών δεδομένων των δήμων υπογραμμίζοντας ότι αυτά δεν συντείνουν στην ομαλή μετάβαση στην μεταρρύθμιση.
Ο Δήμαρχος Αγλαντζιάς, Ανδρέας Κωνσταντίνου, έθιξε και το ζήτημα ότι από τις 30 Ιουνίου θα πρέπει να εφαρμοστεί και το ενιαίο σύστημα διαχείρισης αποβλήτων «πληρώνω όσο πετώ», λέγοντας ότι δεν υπάρχει δήμος που είναι έτοιμος ουσιαστικά που θα μπορεί να το υλοποιήσει και ότι το μέτρο θα πρέπει να ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2025. Τη θέση του Δημάρχου Αγλαντζιάς ενστερνίστηκαν και άλλοι δήμαρχοι.
Ο Έπαρχος Λευκωσίας ανέφερε ότι έχουν προσληφθεί οι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου και ήδη εκπαιδεύονται, ενώ εκ μέρους του Δήμου Λευκωσίας, ο Δημοτικός Ταμίας, Νικόλας Ευσταθίου, ανέφερε ότι έχει γίνει καταγραφή ενός οδικού χάρη από 28 θέματα, τα οποία προχωρούν πολύ ικανοποιητικά εκφράζοντας την εκτίμηση ότι όλες οι διαδικασίες θα είναι έτοιμες για να ξεκινήσει ομαλά η διαδικασία την 1η Ιουλίου.
Από πλευράς τους οι συντεχνίες ανέφεραν, μεταξύ άλλων, ότι από την στιγμή που υπάρχουν μόνιμες ανάγκες θα πρέπει να γίνει πρόσληψη μόνιμου προσωπικού και έθιξαν το ζήτημα της αποπαγοποιήσης θέσεων για στελέχωση των νέων δήμων.
Ο Διευθυντής του Συμβουλίου Yδατοπρομήθειας Λευκωσίας και Διαχειριστής του έργου δημιουργίας του Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης Λευκωσίας, Κωνσταντίνος Παρμακλής, ανέφερε ότι «εμείς έχουμε συνενώσει τα δύο λογισμικά του Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας και του Συμβουλίου Αποχετεύσεων και δουλεύουμε πλέον σε ένα περιβάλλον ψηφιακό του Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης». Ο κ. Παρμακλής είπε ότι έχει προχωρήσει και η συνένωση των λογιστηρίων, έχουν εξευρεθεί τα κτηριακά συγκροτήματα και αντιμετωπίζονται τα όποια προβλήματα προκειμένου η συνένωση «να μας βρει έτοιμους».
Ο Έπαρχος Κερύνειας και προϊστάμενος της υπηρεσίας τοπικής μεταρρύθμισης του Υπουργείου Εσωτερικών, Αντώνης Οικονομίδης, δήλωσε από πλευράς του ότι η μεταρρύθμιση είναι προς την σωστή κατεύθυνση και ότι βρίσκεται σε συνεχή επαφή με την Ένωση Δήμων, λέγοντας ότι έγινε και γίνεται ενημέρωση προς του Δήμους.
Τι είναι το Πληροφοριακό Σύστημα για τους Δήμους «ΕΥΑΓΟΡΑΣ»
Σύμφωνα και με ανάρτηση στην ιστοσελίδα της Ένωσης Δήμων, το έργο «Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα για τους Δήμους της Κύπρου» με την προσονομασία «Ευαγόρας» υλοποιείται από την Ένωση Δήμων στο πλαίσιο του Προγράμματος «ΘΑλΕΙΑ» 2021-2027 που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και αποτελεί ένα σημαντικό άλμα προς την εποχή της ψηφιοποίησης.
Σημειώνεται ότι προνοεί τη δημιουργία της αναγκαίας υποδομής για την ενιαία μηχανογράφηση και την παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στους Δήμους της Κύπρου. Πιο συγκεκριμένα, όπως εξηγείται, αφορά το σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας ενιαίας, κοινής, αποτελεσματικής και ευέλικτης τεχνολογικής υποδομής που θα αξιοποιηθεί από τους Δήμους της Κύπρου, με στόχο την ενίσχυση της αυτοματοποίησης των διεργασιών, της διαχείρισης και αξιοποίησης των πληροφοριών, αλλά και την παροχή καναλιών για τη δημοσίευση και βελτιστοποίηση της παροχής υπηρεσιών.
Προστίθεται ότι η δημιουργία, εγκατάσταση και λειτουργία αυτής της υποδομής θα διασφαλίσει την εφαρμογή βασικών αρχών.