Της Μαρίνας Οικονομίδου
Γερμανοί αρμόδιοι που βρίσκονται σε συντονισμό με τη Λευκωσία, αφότου η Κυπριακή Δημοκρατία έριξε στο συμβούλιο εξωτερικών υποθέσεων στο τραπέζι το ζήτημα του βέτο στο ενδεχόμενο που δεν συνδεθούν οι κυρώσεις της Λευκορωσίας με αυτές της Τουρκίας, διαμήνυσαν ότι το κεφάλαιο κυρώσεων έναντι της Τουρκίας είναι απομακρυσμένο.
Όπως ανέφεραν, οι κυρώσεις δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα, αποτελούν όπως ανέφεραν μια αδιέξοδη στρατηγική, η οποία αντί να συμμορφώσει την Τουρκία, εντείνει τις προκλήσεις της και την οδηγεί σε πιο ακραίες θέσεις. Η Γερμανία μετά τη συνάντηση που είχε πραγματοποιηθεί στη γερμανική πρωτεύουσα, όταν είχαν αρχίσει οι διερευνητικές επαφές Ελλάδας Τουρκίας το καλοκαίρι, συνεχίζει τις πρωτοβουλίες της μέσω δομημένων επαφών με τη Λευκωσία για εκτόνωση της κρίσης, αναφέρουν στην «Κ» ξένες διπλωματικές πηγές.
Το Βερολίνο έχει εδώ και καιρό ξεκαθαρίσει δια της στάσης του ότι θέλει μία θετική ατζέντα απέναντι στην Τουρκία. Ρόλο παίζει αναμφίβολα το γεγονός ότι οι δύο χώρες έχουν οικονομικές σχέσεις οι οποίες δεν θέλουν να διασαλευτούν. Τουλάχιστον από πλευράς Γερμανίας. Και αυτή η διασάλευση όπως σημειώνουν γίνεται με την επιμονή της Κύπρου για κυρώσεις. Όμως πέραν των συμφερόντων της που θέλει να διασφαλιστούν, το Βερολίνο έχει την προσέγγιση πως οι κυρώσεις μέσω της συμπερίληψης ονομάτων και εταιρειών δεν έχει ουσία, πέραν της σημειολογίας και των συμβολισμών. Σε ο,τι αφορά τις τομεακές κυρώσεις που επιδιώκουμε υποστηρίζουν πως αυτές, ενδεχομένως να έχουν αποτέλεσμα, όμως σε βάθος χρόνου και όχι τώρα.
Η Γερμανία έστειλε και το μήνυμα πως πολλές χώρες που δεν έχουν εκφραστεί δημοσίως, έχουν δυσαρεστηθεί με την στάση που τήρησε η Κύπρος την περασμένη Δευτέρα. Αυτό που σημειώνουν είναι πως η Λευκωσία θα πρέπει να δώσει πλέον έμφαση στο να επαναρχίσουν οι συνομιλίες αμέσως μετά τις «εκλογές» στα Κατεχόμενα, όπως άλλωστε εξήγγειλε και ο γ.γ των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες και όχι να εξαντλείται στην συμπερίληψη μερικών ονομάτων. Οι κυρώσεις θεωρείται πως θα προκαλέσουν την ενίσχυση της τουρκικής προκλητικότητας, η οποία ενδεχομένως να μετουσιωθεί στο τραπέζι των συνομιλιών. Καθόλου τυχαία και η τηλεφωνική επικοινωνία της Άγκελα Μέρκελ, πριν το συμβούλιο εξωτερικών υποθέσεων, προτείνοντας στον Νίκο Αναστασιάδη να μεσολαβήσει ώστε να φύγει χωρίς τυμπανοκρουσίες το Γιαβούζ από την περιοχή. Όπως είχε αποκαλύψει η «Κ» ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε ζητήσει και την αποχώρηση του Μπαρμπαρός.
Το σενάριο Γιαβουζ
Δεν αποκλείεται λοιπόν το ζήτημα αποχώρησης Γιαβούζ (ίσως και του Μπαρμπαρός) να θεωρηθεί η διευθέτηση, ώστε η Κυπριακή Δημοκρατία να εγκρίνει τις κυρώσεις της Λευκορωσίας χωρίς διασύνδεση με κυρώσεις έναντι της Τουρκίας στη σύνοδο των 27 την ερχόμενη βδομάδα. Και αυτή ακριβώς η αποχώρηση να περάσει στο εσωτερικό ως το αποτέλεσμα της «διεκδικητικής» θέσης της Κύπρου.
Η στάση των Γάλλων
Το θέμα του «βέτο» στη Σύνοδο των 27, φέρεται πάντως να απομακρύνεται. Και αυτό, όχι μόνο γιατί η Λευκωσία σύμφωνα με τον Ζοζέπ Μπορέλ είναι η μόνη που το στηρίζει, αλλά και δεδομένων των μεγάλων πιέσεων από τις υπόλοιπες χώρες. Καθόλου τυχαία τα ρεπορτάζ στον διεθνή τύπο, ότι η αξιοπιστία της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε διακυβεύεται, μετά και την «αποτυχία» έγκρισης των κυρώσεων έναντι της Λευκορωσίας. Ακόμα και των ρεπορτάζ που συνδέουν το «βέτο» της Κύπρου με τις καλές σχέσεις που διατηρεί με την Ρωσία η οποία ευνοεί το καθεστώς Λουκασένκο.
Αυτό που προκάλεσε σε πολλούς ερωτήματα ήταν η κίνηση του Γάλλου υπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Κλεμέντ Μπον, να καλέσει την Λευκωσία να σταματήσει να συνδέει το θέμα των κυρώσεων της Λευκορωσίας με αυτό της Τουρκίας. Κίνηση που προκάλεσε ερωτήματα, δεδομένων και των άλλοτε σκληρών δηλώσεων του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν απέναντι στην Τουρκία. Η «Κ» είχε αναφέρει στο παρελθόν πως η Γαλλία στήριζε τις κυρώσεις, επιχειρώντας να ασκήσει με αυτό τον τρόπο πίεση στην Τουρκία για τα γαλλικά συμφέροντα στη Λιβύη. Τις τελευταίες μέρες το Παρίσι, φέρεται να αλλάζει αφήγημα και να επιδιώκει τον επικοδομητικό διάλογο με την Τουρκία. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η δήλωση Μπον ήταν σε πλήρη συνεννόηση με το Βερολίνο, αφότου η Γαλλία έκανε ξεκάθαρο στο Βερολίνο πως συμφωνεί με τη δική της σχολή σκέψης. Όπως σημειώνεται το Βερολίνο ζήτησε την επίσημη δήλωση της Γαλλίας ούτως ώστε να «συναιτιστεί» η Κυπριακή Δημοκρατία.
Στη Λευκωσία θεωρείται πως δεν ανέμεναν μία τέτοια δήλωση, με κύκλους να σημειώνουν πως υπερεκτιμήθηκε ακόμα και να παρερμηνεύθηκε η στήριξη που ενδεχομένως να είχε η Κύπρος από την Γαλλία στο υπουργείο Εξωτερικών.
Πέραν όμως των Γάλλων, η προσοχή όλων στρέφεται και στην διαφοροποίηση της Ελλάδας από την θέση της Κύπρου. Το προεδρικό ξεκαθαρίζει πως δεν υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των δύο χωρών, όμως είναι η πρώτη φορά που οι δύο χώρες διαφοροποιούνται σε τέτοιο επίπεδο. Η Ελλάδα στηρίζει το να μην επιβληθούν κυρώσεις, αυτή τη στιγμή, αλλά να δημιουργηθεί μία λίστα στο ενδεχόμενο που η Τουρκία εντείνει τις προκλήσεις. Αυτό που ευνοεί η Ελλάδα είναι να δημιουργηθούν δηλαδή κυρώσεις αποτρεπτικά και όχι εκ των υστέρων τιμωρητικά. Στο Μαξίμου εκτιμούν πως μία διευθέτηση από την οποία όλοι θα βγουν νικητές, είναι η προτιμότερη.
Τα τετελεσμένα
Το ζήτημα βεβαίως που μένει αναπάντητο απέναντι στις διαμηνύσεις Βερολίνου και στο οποίο επιμένει η Λευκωσία, είναι με ποιο τρόπο θα τύχει χειρισμού και απάντησης η τουρκική προκλητικότητα στην κυπριακή ΑΟΖ. Διπλωματικοί κύκλοι σημειώνουν με νόημα πως η διεθνής κοινότητα κινητοποιήθηκε, μόνο όταν ενισχύθηκε η ένταση μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας, ενώ οι προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, πέρασαν εν πολλοίς στα χαμηλά όλο αυτό το διάστημα. Ήδη διπλωματικοί κύκλοι θεωρούν ότι τετελεσμένα θα δημιουργηθούν στην Αμμόχωστο πριν τις «εκλογές» στα Κατεχόμενα. Και αυτό θα πρέπει να τύχει της ισχυρής αντίδρασης της διεθνούς κοινότητας και ιδιαίτερα της Ε.Ε, καθώς αυτό θα καθορίσει όπως έχει αναφέρει και σε συνέντευξή του στην «Κ» ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης και το πλαίσιο λύσης του κυπριακού.
