ΚΥΠΕ
Εκστρατεία με τίτλο «Νέοι Γονείς σε πρώτο πλάνο» αρχίζει το ΑΚΕΛ, με συναντήσεις με αρμόδιους φορείς και επισκέψεις σε συναφείς δομές μέχρι τα Χριστούγεννα, με τον ΓΓ του ΑΚΕΛ Στέφανο Στεφάνου να προτάσσει κατά τη διάρκεια διάσκεψης Τύπου σήμερα ότι είναι θέμα προτεραιότητας η κάλυψη των ελλείψεων στον τομέα κοινωνικής πολιτικής, όπως συστήνει και η Κομισιόν. Η εκστρατεία, πρόσθεσε ο κ. Στεφάνου, φέρνει σε πρώτο πλάνο προτάσεις, αιτήματα και διεκδικήσεις προκειμένου η Κύπρος ν’ αποκτήσει μια σύγχρονη και προοδευτική κοινωνική πολιτική για το παιδί και την οικογένεια, με δημόσιες δομές, υποδομές, παροχές και προγράμματα που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τις ευθύνες των εργαζόμενων γονιών.
Ο κ. Στεφάνου σημείωσε ότι πρώτιστη προτεραιότητα είναι να αποκτήσει η χώρα μας ένα ολοκληρωμένο και σύγχρονο δίκτυο δημόσιων υποδομών και προγραμμάτων φροντίδας και απασχόλησης βρεφών, νηπίων και παιδιών -και μετά την λήξη του σχολικού προγράμματος- που να καλύπτουν τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και να είναι σε προσιτό κόστος. Το κράτος και ιδιαίτερα οι αρχές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρέπει να αποκτήσουν ένα πολύ πιο πρωταγωνιστικό κι ενεργό ρόλο σε αυτό το πεδίο, είπε. «Για αυτό είναι απολύτως αναγκαία η αύξηση της χρηματοδότησης των Συμβουλίων Κοινοτικής Ευημερίας για τη λειτουργία δομών και προγραμμάτων φροντίδας παιδιών σε τοπικό επίπεδο. Και την ίδια ώρα θα πρέπει να υλοποιηθούν πλήρως και έγκαιρα τα έργα που ήδη εντάχθηκαν στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 2021-2026 για τη "Δημιουργία Πολυδύναμων Κέντρων για τα Παιδιά και Κέντρων Φροντίδας Παιδιών"» είπε.
Αναφέρθηκε επίσης στην δημιουργία βρεφοκομικών και παιδοκομικών σταθμών σε μεγάλους δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς για την εξυπηρέτηση των εργαζομένων με μικρά παιδιά αλλά και την δημιουργία χώρων μητρικού θηλασμού σε δημόσιους χώρους και μεγάλους δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς.
Προτείνουν ακόμη, συνέχισε, την εισαγωγή προγράμματος «Παιδοκόμος της Γειτονιάς» που θα είναι αναβάθμιση του υφιστάμενου προγράμματος του παιδοκόμου που φροντίζει παιδιά στον δικό του χώρο, ζητούν την επέκταση του θεσμού του σχολικού λεωφορείου «από πόρτα σε πόρτα», την επέκταση της υποχρεωτικής προδημοτικής εκπαίδευσης από την ηλικία των 4 ετών, την επέκταση του ολοήμερου σχολείου σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης με έναρξη και λήξη της λειτουργίας του σύμφωνα με την έναρξη και λήξη της σχολικής χρονιάς και την επέκταση και αναβάθμιση του πετυχημένου θεσμού των θερινών δημόσιων σχολείων με επέκταση της λειτουργία τους και τον Αύγουστο.
Το ΑΚΕΛ, είπε ο ΓΓ του, θέλει ν’ ανοίξει τον διάλογο για την άδεια μητρότητας και πατρότητας, τη γονική άδεια, την άδεια φροντίδας, την άδεια ανωτέρας βίας και τα αντίστοιχα επιδόματα. Γνωρίζουμε ότι δεν μπορούν να επιλυθούν όλα από τη μια μέρα στην άλλη, ούτε μπαίνουμε στη διαδικασία πλειοδοσίας. Καθολικό αίτημα της κοινωνίας, ανέφερε είναι η επέκταση της άδειας μητρότητας από το πρώτο παιδί στις 26 εβδομάδες, όπως είναι η σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Αν έχει αυτό τον στόχο η Κυβέρνηση, πρόσθεσέ, τότε θα εργαστούν όλοι να βρούμε τους τρόπους και το χρονοδιάγραμμα για να το πετύχουν.
Ο κ. Στεφάνου είπε ότι είναι επιτακτικό το να καλυφθούν οι αυτοεργοδοτούμενοι με την πληρωμένη γονική άδεια, και ζήτησε να αναθεωρηθεί η γονική άδεια ώστε να μπορεί να λαμβάνεται από εργαζόμενους γονείς μέχρι το 15ο έτος ηλικίας του παιδιού, αντί μέχρι το 8ο έτος που ισχύει σήμερα.
«Ο τρίτος πυλώνας της εκστρατείας μας είναι η στήριξη από το κράτος και το σύστημα υγείας σε όλη τη διαδικασία που περιλαμβάνει την τεκνοποίηση, την εγκυμοσύνη, τον τοκετό, την υγεία της λεχώνας και του νεογέννητου παιδιού» συνέχισε. Σε αυτό το πεδίο, είπε, έχουν δέσμη 8 προτεραιοτήτων μεταξύ των οποίων είναι η ανάπτυξη της κατ’ οίκον παροχής μαιευτικών υπηρεσιών και περιγεννητικής φροντίδας καθώς και υπηρεσιών μητρότητας και παιδιού από επισκέπτες/τριες υγείας, η πλήρης και άμεση επιδότηση της θεραπείας εξωσωματικής γονιμοποίησης για πρώτο παιδί για χαμηλά εισοδηματικά στρώματα με δωρεάν παροχή του συνόλου της ενδεικνυόμενης φαρμακευτικής αγωγής βάσει των εξατομικευμένων αναγκών και η επιχορήγηση του veracity test, του προγεννητικού μη επεμβατικού test που ανιχνεύει ορισμένα γενετικά σύνδρομα, και το οποίο κοστίζει 600 ευρώ και διενεργείται μόνο στον ιδιωτικό τομέα.
Θα δουν κατά την διάρκεια της εκστρατείας, συνέχισε, την κατάσταση των γυναικολογικών και μαιευτικών κλινικών των δημοσίων νοσηλευτηρίων που χρήζουν δραστικής ενίσχυσης ενώ ζητούν επίσης να αναβαθμιστεί το πρόγραμμα «Προίκα του Μωρού».
«Πολλοί ίσως να πουν ότι οι προτάσεις μας είναι καλές ιδέες στη θεωρία, ότι είναι εύκολα λόγια από την αντιπολίτευση, αλλά δύσκολα γίνονται πράξη. Δεν υποτιμούμε τις δυσκολίες, αλλά θα δώσω ένα συγκεκριμένο παράδειγμα που αποδεικνύει ότι όταν θέλουμε, μπορούμε». Κι ως παράδειγμα έφερε τον θεσμό του θερινού σχολείου που το ΑΚΕΛ είχε εισηγηθεί ως πρόταση στη Βουλή το 2014, υπήρξαν επιφυλάξεις, αλλά «σήμερα λειτουργούν 58 θερινά δημόσια σχολεία και νηπιαγωγεία σε όλη την Κύπρο, με πάνω από 5 χιλιάδες μαθητές ενώ ο αριθμός αυξάνεται ραγδαία χρόνο με τον χρόνο».
Η Επικεφαλής του Τομέα Κοινωνικής Πολιτικής του ΑΚΕΛ, Ευανθία Σάββα έθεσε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα όσοι θέλουν να γίνουν γονείς, όπως το κόστος μιας ενδεχομένης διαδικασίας εξωσωματικής γονιμοποίησης, των προγεννητικών ελέγχων, του τοκετού, των εμβολιασμών του βρέφους που συνολικά.
«Πόσο ρεαλιστικό είναι σήμερα για ένα νέο εργαζόμενο ζευγάρι με δύο ή περισσότερα παιδιά να ανταποκριθεί -σε χρήμα αλλά ακόμα και σε χρόνο- στις δαπάνες για τους παιδοκομικούς σταθμούς που φτάνουν μέχρι και τα 300 και 400 ευρώ ανά παιδί καθώς και στη μεταφορά των παιδιών από και προς τους σταθμούς; Και ας σκεφτούμε τι σημαίνουν όλα αυτά στην περίπτωση γονέα παιδιού με αναπηρίες, ή γονέα-μονογονιού που ανταποκρίνεται σε όλα αυτά μόνη/ος και με ένα μισθό ή ακόμα στην περίπτωση μιας πολύτεκνης οικογένειες με πολλαπλάσια έξοδα και ευθύνες» είπε.
Η κ. Σάββα σημείωσε ότι οι δαπάνες κοινωνικής προστασίας για την οικογένεια και τα παιδιά στην Κύπρο ήταν σύμφωνα με την τελευταία μελέτη της Eurostat (2020) σχεδόν στο μισό του ευρωπαϊκού μέσου όρου ως προς το ποσοστό του ΑΕΠ. «Πώς θα έχουμε λοιπόν κοινωνική πολιτική που να αγκαλιάζει και να στηρίζει τους νέους γονείς όταν ως χώρα δαπανούμε τα μισά από όσα δαπανούν οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι» διερωτήθηκε.
Ενδελεχής έρευνα για το τι ισχύει στην υπόλοιπη Ευρώπη που εκπονήθηκε πέρσι από την Υπηρεσία Μελετών της Βουλής μετά από αίτημα του ΑΚΕΛ, συνέχισε, αποδεικνύει ότι η Κύπρος απέχει πολύ από το επίπεδο των κοινωνικών παροχών και μέτρων άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Το γεγονός ότι στην Κύπρο τα επιδόματα που συνοδεύουν τις αντίστοιχες άδειες για τους εργαζόμενους γονείς καλύπτουν λιγότερο από τα ¾ του μισθού κατατάσσει την χώρα μας στους ουραγούς της Ευρώπης και ταυτόχρονα, έχει αλυσιδωτές συνέπειες, πρόσθεσε. «Περίπου 1 στις 6 εργαζόμενες μητέρες επιστρέφει στη δουλειά πριν το τέλος της άδειας μητρότητας. Όταν για το 45% των γυναικών στην Κύπρο ο ακάθαρτος μηνιαίος μισθός δεν ξεπερνά τα 1250 ευρώ, δεν θα έπρεπε να διερωτάται το κράτος πώς θα ζήσει επί 4 μήνες μια μητέρα με νεογέννητο με μόνο το 72% αυτού του μισθού; Αντίστοιχα προβλήματα υπάρχουν και με την άδεια πατρότητας, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία μόνο 1 στους 3 πατέρες κάνει χρήση της άδειας» είπε.
Η κυπριακή οικογένεια, ανέφερε, βασίζεται για τη φροντίδα των παιδιών σε άτυπα πλαίσια ή σε ιδιωτικά ιδρύματα. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι οι 300 από τους 370 βρεφοπαιδοκομικούς σταθμούς στην Κύπρο είναι ιδιωτικοί και το κόστος κυμαίνεται περίπου από τα 150 μέχρι και τα 400 ευρώ το μήνα, πρόσθεσε. «Το αποτέλεσμα είναι το 30% των γονιών στην Κύπρο για μια περίοδο αρκετών χρόνων αναγκάζεται να μην εργάζεται και να μένει στο σπίτι για τη φροντίδα των παιδιών, ή πολλοί άλλοι αλλάζουν το καθεστώς εργασίας τους (για παράδειγμα σε part-time) ενώ όσες οικογένειες μπορούν "επιστρατεύουν" τους παππούδες και τις γιαγιάδες» είπε.
Απαντώντας σε ερώτηση για τις μονογονεϊκές οικογένειες, η Ευανθία Σάββα είπε ότι πρέπει να υπάρξει ενσωμάτωσή τους στην κοινωνία, λέγοντας ότι υπάρχουν περίπου 35.000 τέτοιες οικογένειές στην Κύπρο και οι 9 στους 10 έχουν επικεφαλής την μητέρα. Αναφέρθηκε στις προτάσεις του ΑΚΕΛ για αύξηση επιδομάτων και κατάργηση της πρόνοιας τερματισμού του επιδόματος μονογονιού σε περίπτωση συμβίωσης με άλλο πρόσωπο.
Στην διάσκεψη Τύπου ήταν, μεταξύ άλλων, παρόντες ο Ανδρέας Καυκαλιάς, Πρόεδρος της Επιτροπής Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων της Βουλής, η Μαρία Ιωαννίδου, Επικεφαλής του Γραφείου οικογενειακής Πολιτικής του ΑΚΕΛ, ο Γιώργος Κουκουμάς, Εκπρόσωπος Τύπού.
