Του ΜΙΧΑΛΗ ΒΡΥΩΝΙΔΗ
Διανύουμε την κρίσιμη περίοδο των τελευταίων εξήντα ημερών πριν από τις εκλογές και όλα δείχνουν πως εκτυλίσσεται ένα συγκλονιστικό θρίλερ, μια σφοδρή μάχη, για τη διεκδίκηση της επίζηλης δεύτερης θέσης. Πρόκειται για έναν αγώνα αντοχής που προαπαιτεί γερή κράση και προπάντων την αποφυγή άστοχων επικοινωνιακών τακτικών και πολιτικών ολισθημάτων. Ο Μαυρογιάννης επιτυγχάνει μια αλματώδη αύξηση της εκλογικής του επιρροής, εξανεμίζοντας τη διαφορά των δύο μονάδων από τον Νεοφύτου που κατέγραψε η δημοσκόπηση της Symmetron τον Οκτώβριο. Σήμερα, οι δύο μονομάχοι είναι στην ίδια αφετηρία και το τελικό αποτέλεσμα θα κριθεί στο τελευταίο μίλι του επίπονου μαραθώνιου.
Το μόνο σίγουρο σε αυτές τις εκλογές είναι η σταθερή δυναμική του Χριστοδουλίδη αλλά και η επιβλητική διαφορά από τους άλλους δύο διεκδικητές, καθιστώντας τον φαβορί για την πρώτη θέση. Παρά την κάμψη των ποσοστών που κατέγραψε τους προηγούμενους μήνες, άντεξε στις επιθέσεις από τους δύο αντιπάλους. Η εκλογική του επιρροή έχει σταθεροποιηθεί και ατενίζει με αισιοδοξία τον τερματισμό. Κατόρθωσε να κτίσει προοδευτικά μια διαφορά δεκατεσσάρων μονάδων που του επιτρέπει να διαχειρίζεται με ασφάλεια την προεκλογική εκστρατεία. Ωστόσο, οι επόμενες εβδομάδες θα καθορίσουν την τελική πορεία της υποψηφιότητάς του, αφού αντλεί σημαντικές εισροές από τις δεξαμενές του ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ και συνεπώς θα εντατικοποιηθεί η προσπάθεια επαναπατρισμού των απολεσθεισών ψήφων από τους μηχανισμούς των δύο κομμάτων.
Εκλογικό περιβάλλον
Η εικόνα για την πορεία της χώρας δυστυχώς είναι απαισιόδοξη σε υπερθετικό βαθμό. Ο δείκτης δυσαρέσκειας ανήλθε στο 85%, μια ανάσα πριν από τον γκρεμό. Η ευθύνη ανήκει δικαίως στην πολιτική ηγεσία. Αντί οι ηγέτες να αφοσιωθούν στα πραγματικά προβλήματα που βιώνουν καθημερινά οι πολίτες, αναλώνουν δυνάμεις στις μικροπολιτικές και παρελθοντικές αντιπαραθέσεις. Επενδύουν στα συνθήματα αντί στο μέλλον. Ειδικά τις τελευταίες μέρες βιώσαμε το απόλυτο τίποτα στον πολιτικό λόγο, ανασύροντας μακρινές και πονεμένες αναμνήσεις από απολιθωμένα δεφτέρια. Η οικονομική κατάσταση της χώρας και η αρνητική επίδραση στην ποιότητα ζωής είναι σχεδόν το απόλυτο θέμα που κυριαρχεί στις ανησυχίες των πολιτών σε ποσοστό 70%. Η πολιτική ηγεσία ενδεχομένως να μη νοιώθει το πρόβλημα των χαμηλών μισθών, την ακρίβεια και την απροσέγγιστη στέγη. Δεν το αφουγκράζεται όμως όταν συνομιλεί με τον λαό; Το Κυπριακό και τα σκάνδαλα συμπληρώνουν την πρώτη τριάδα προβλημάτων με 31% και 30% αντίστοιχα.
Η αποστασιοποίηση των πολιτών από την πολιτική ζωή είναι προφανής και από τον δείκτη προσέλευσης στην εκλογική διαδικασία. Η εκτίμηση για την αποχή κυμαίνεται δημοσκοπικά στο 23%, και με βάση τα ιστορικά δεδομένα των δημοσκοπήσεων της Καθημερινής, εκτιμούμε ότι η αποχή ενδεχομένως να ξεπεράσει το 30%. Η βεβαιότητα ψήφου αυξήθηκε στο 67% σε σύγκριση με 62% στη δημοσκόπηση του Οκτωβρίου. Η βεβαιότητα ψήφου και για τους τρεις βασικούς μονομάχους κυμαίνεται περίπου στο ίδιο επίπεδο, 87% για τον Χριστοδουλίδη, 86% για τον Μαυρογιάννη και 82% για τον Νεοφύτου.
Made withVisme
Δημοφιλία υποψήφιων
Ο Χριστοδουλίδης είναι ο δημοφιλέστερος υποψήφιος. Η πλειοψηφία 54%, έχει θετική άποψη για τον Χριστοδουλίδη και 36% αρνητική. Η δημοφιλία του στον ΔΗΣΥ ανέρχεται στο 56% ενώ στο ΔΗΚΟ και την ΕΔΕΚ ξεπερνά το 80%. Η δημοφιλία του Μαυρογιάννη αυξήθηκε σε 41% σε σύγκριση με 33% τον Οκτώβριο. Λαμβάνει 78% θετικές κρίσεις από το ΑΚΕΛ και περίπου 40% στα κόμματα ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ και Οικολόγους. Η δημοφιλία του Νεοφύτου κυμαίνεται στο 29%, τρεις μονάδες πιο πάνω από τον Οκτώβριο. Κερδίζει 61% στον ΔΗΣΥ, αλλά δεν λαμβάνει σημαντικά ποσοστά από άλλους χώρους. Από τους υπόλοιπους υποψήφιους ξεχωρίζει ο Δημητριάδης με δημοτικότητα 30%.
Πρώτος γύρος
Made withVisme
Η εκλογική επιρροή του Χριστοδουλίδη έχει σταθεροποιηθεί στο 32%, όπως και τον Οκτώβριο και εξασφαλίζει σαφέστατο προβάδισμα 14 μονάδων. Διατηρεί σταθερές τις εισροές από τα κόμματα που στηρίζουν τους αντιπάλους του και φαίνεται ότι προς το παρόν αναχαιτίζει με επιτυχία τις επικοινωνιακές και οργανωτικές εφορμήσεις από τα δύο κόμματα. Κερδίζει 69% των ψηφοφόρων του ΔΗΚΟ (συν 5 από Οκτώβριο), αντλεί 32% από τον ΔΗΣΥ (πλην 2), ενώ επωφελείται ένα σημαντικό ποσοστό της τάξης του 15% από το ΑΚΕΛ(πλην 3). Επιπλέον, κερδίζει 71% από την ΕΔΕΚ, 54% από ΔΗΠΑ, 20% από τους Οικολόγους, 16% από το ΕΛΑΜ, 28% από τα εξωκοινοβουλευτικά κόμματα και 21% από τους ανένταχτους ψηφοφόρους. Η πολυσυλλεκτικότητα του Χριστοδουλίδη είναι ευμεγέθης με σημαντικές εισροές από όλους τους ιδεολογικούς χώρους, ακόμα και από τα κόμματα που στηρίζουν τους βασικούς του αντιπάλους. Η σημαντική και σταθερή εισροή ψηφοφόρων από ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ ενισχύει την οικοδόμηση της διαφοράς των δεκατεσσάρων μονάδων, αφού από το 32% που λαμβάνει το 8% περίπου προέρχεται από το ΔΗΣΥ και το 3% από το ΑΚΕΛ.
Ο αγώνας για τη δεύτερη θέση παραμένει αμφίρροπος και απρόβλεπτος. Οι συνεχείς μεταβολές στις τάσεις, η στατιστικά ασήμαντη διαφορά μεταξύ των δύο διεκδικητών αλλά και το άδειασμα της κλεψύδρας του χρόνου, προμηνύουν ένα εκλογικό θρίλερ που ενδεχομένως θα κριθεί στο τέρμα. Ωστόσο, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι ο Μαυρογιάννης εισήλθε δυναμικά στο τελευταίο σκέλος της εκστρατείας και όχι μόνο εκμηδένισε τη διαφορά των δύο μονάδων από τον Νεοφύτου αλλά προηγείται έστω και οριακά με 0,7. Κάλυψε δηλαδή σε δύο μήνες μια απόσταση τριών μονάδων, από 15,3% σε 18,3%. Η αύξηση της εκλογικής επιρροής του οφείλεται σε δύο παράγοντες. Ο σημαντικότερος αφορά την αύξηση των εισροών από άλλα κόμματα και κυρίως το ΔΗΚΟ, τη ΔΗΠΑ και τους Οικολόγους. Εξίσου σημαντική είναι και η αύξηση των εισροών από τους ανένταχτους πολίτες σε 11% από 5%. Προφανώς πρόκειται για δυσαρεστημένους ψηφοφόρους της Αριστεράς που συγκλίνουν προς τον υποψήφιο. Ο δεύτερος εδράζει στην αύξηση της συσπείρωσης του ΑΚΕΛ σε 65%.
Made withVisme
Η υποψηφιότητα Νεοφύτου καταγράφει αύξηση, σε οριακό όμως μέγεθος της τάξης του 0,6, από 17% σε 17,6%. Η διαφορά από τον Μαυρογιάννη είναι ασφαλώς εντός του στατιστικού λάθους και ενδεχομένως αναστρέψιμη. Πλην όμως η υποψηφιότητα Νεοφύτου δεν δείχνει τουλάχιστον σήμερα αντίστοιχη δυναμική με την υποψηφιότητα Μαυρογιάννη. Η συσπείρωση στον ΔΗΣΥ κυμαίνεται στο 49% (συν 5 από τον Οκτώβριο). Το μείζον πρόβλημα του Νεοφύτου δεν είναι η επίδοση στον ΔΗΣΥ, που ενδεχομένως θα βελτιωθεί τις τελευταίες εβδομάδες των εκλογών, αλλά οι μικρές εισροές από άλλους χώρους. Το 70% των ψήφων του Νεοφύτου προέρχεται από τον ΔΗΣΥ, το 13% από τους ανένταχτους και μόλις 17% από άλλα κόμματα. Επιπρόσθετα, παρατηρούμε ότι τον Δεκέμβριο εμφανίζεται και μια μικρή τάση διαρροών συναγερμικών ψήφων προς τον Δημητριάδη, κυρίως στην αστική Λευκωσία.
Made withVisme
Made withVisme
Made withVisme
Ο Χριστοδουλίδης εξακολουθεί να κερδίζει σημαντικό ποσοστό και να διατηρεί απόσταση ασφαλείας από τους αντιπάλους. Από την έναρξη της προεκλογικής προσέγγισε ένα ανομοιογενές ιδεολογικό ακροατήριο που όμως φαίνεται ότι στην πλειοψηφία του παραμένει πιστό και αδιάσπαστο. Οι πολίτες δεν υπακούουν στις κομματικές αποφάσεις και εντολές. Ιστορικά δεν είχαμε παρόμοιο φαινόμενο τουλάχιστον στο σημερινό μέγεθος. Μόνο 51% των ψηφοφόρων επιλέγουν τον υποψήφιο που αποφάσισε το κόμμα που στήριξαν στις εκλογές του 2021. Οι υπόλοιποι απειθαρχούν στις κομματικές υποδείξεις. Η μάχη για τη δεύτερη θέση είναι ακόμη ισότιμα διεκδικήσιμη και από τους δύο υποψήφιους. Δημοσκοπικά, μια διαφορά μικρότερη της μονάδας, ουσιαστικά είναι σχεδόν ανύπαρκτη και αποτυπώνει μόνο τον υποψήφιο που ευνοεί η τάση τη συγκεκριμένη περίοδο. Ακόμα και η δοκιμασμένη συνταγή της πόλωσης δεν είναι σήμερα ένα αποτελεσματικό ανάχωμα για την διαρροή των κομματικών ψήφων. Ο άκρατος κομματικός φανατισμός δεν παρασύρει την πλειοψηφία των ψηφοφόρων. Οι πολίτες βλέπουν την πορεία της χώρας να κινείται αντίθετα με τις επιθυμίες και ανάγκες τους. Η πόλωση δεν βοηθάει στην ευημερία των πολιτών. Προοπτική και ελπίδα προσδοκούν οι πολίτες και όχι φαντάσματα του παρελθόντος.
Made withVisme
Made withVisme
Ταυτότητα έρευνας
Ανάθεση: Καθημερινή Κυπριακή Πολιτική & Οικονομική Εφημερίδα ΛΤΔ.
Γραφείο: Symmetron Market Research, μέλος ESOMAR.
Ημερομηνία Διεξαγωγής: 2-9 Δεκεμβρίου 2022.
Κάλυψη: Παγκύπρια αστικές και αγροτικές περιοχές, άνδρες και γυναίκες 18 ετών και άνω με δικαίωμα ψήφου.
Μέγεθος Δείγματος: 808 άτομα.
Μέθοδος Δειγματοληψίας: Τυχαία στρωματοποιημένη δειγματοληψία.
Συλλογή Δεδομένων: Τηλεφωνικές συνεντεύξεις με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου.
Τυπικό Περιθώριο Απόκλισης: 95% βαθμός εμπιστοσύνης, περιθώριο απόκλισης +/- 3,5.