Δημοσκόπηση «Κ» - Κλειδώνει την πρωτιά ο Χριστοδουλίδης

Του ΜΙΧΑΛΗ ΒΡΥΩΝΙΔΗ*

Μετά από μια μαραθώνια προεκλογική εκστρατεία που παραδόξως και αστόχως μαίνεται εδώ και σχεδόν δεκαπέντε μήνες, φτάσαμε ασθμαίνοντας στο τέρμα. Η διάρκεια και το επίπεδο της προεκλογικής περιόδου διαποτισμένο με όξος και υπερβάλλουσα παροχολογία, δεν πρέπει να αφήνει κανένα ικανοποιημένο. Το ίδιο ισχύει και για τις δημοσκοπήσεις. Παρερμηνεία αριθμών, ανάδειξη και επίκριση δημοσκοπήσεων όπως εξυπηρετεί τις επιδιώξεις του καθενός. Σε αυτές τις εκλογές οι δημοσκοπήσεις έπαυσαν να είναι επιστημονικό εργαλείο διότι επιχειρείται πλέον η ανάδειξη τους ως εργαλείο συσκότισης και διαμόρφωσης της κοινής γνώμης. Έπαυσαν να μετρούν τις τάσεις της περιόδου που διενεργούνται και μετατρέπονται σε κρυστάλλινες σφαίρες που προλέγουν το μέλλον. Το ίδιο ισχύει και για το επίπεδο της δημοσιογραφίας. Άνιση αντιμετώπιση υποψηφίων, υποβοηθητικά και αδιάφορα ερωτήματα και ουδεμία προσπάθεια ανάδειξης των ζωτικών ζητημάτων που βασανίζουν καθημερινά τους δύσμοιρους πολίτες.

Τώρα είναι η ώρα των πολιτών να στείλουν τα δικά τους μηνύματα είτε δια της συμμετοχής τους στην ψηφοφορία είτε δια της απουσίας. Μια απουσία που αυξάνεται γεωμετρικά με άγνωστο όριο. Ποιος μπορεί να αδικήσει τους πολίτες που πλέον δεν αποστασιοποιούνται αλλά αποστρέφονται τα κόμματα και τις ηγεσίες. Ουδείς. Το κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον μεταβάλλεται και κάποιοι δεν εισπράττουν τα μηνύματα. Σε αυτές τις εκλογές ένα ποσοστό 35% των πολιτών αποκόπτονται από τις κομματικές ηγεσίες. Επιλέγουν τον υποψήφιο που ταυτίζονται περισσότερο μαζί του, δεν ψηφίζουν με κομματικά ή ιδεολογικά κριτήρια. Ένα παγκόσμιο φαινόμενο που εξελίσσεται σιγά σιγά και στην Κύπρο, μια τάση αντίστασης των πολιτών στις άστοχες διακυβερνήσεις και κομματικές επιλογές που άφησαν μεγάλο μέρος του πληθυσμού στο περιθώριο. Τι κάνει η πολιτική ηγεσία; Συνεχίζει αμέριμνα τη μοναχική της πορεία στο λαβύρινθο που η ίδια οικοδόμησε, αφήνοντας πίσω της ανοχύρωτη τη δημοκρατία.

Διευκρινισμένη ψήφος

Μια εβδομάδα πριν τις εκλογές, ο Χριστοδουλίδης συνεχίζει ακάθεκτα την πορεία του προς την κατάκτηση της πρώτης θέσης. Το ερώτημα είναι που θα καταλήξει η εκλογική του επιρροή και ποια θα είναι η διαφορά του από τον δεύτερο. Στη διευκρινισμένη ψήφο κερδίζει 34,2% με το εύρος εκτίμησης να κυμαίνεται μεταξύ 31,2% και 37,2%. Παρόλο που είμαστε μόλις μια εβδομάδα πριν τις εκλογές, εξακολουθεί να λαμβάνει σημαντικές εισροές από το ΔΗΣΥ της τάξης του 35%. Επίσης, κρατά το ποσοστό εισροών από το ΑΚΕΛ στο 12%. Αυτές οι δύο τάσεις δεν διαφοροποιήθηκαν από την έναρξη της εκστρατείας. Στα τρία κόμματα που στηρίζουν την υποψηφιότητα του, κερδίζει περίπου τα δύο τρίτα των ψήφων. Το στοίχημα για τον Χριστοδουλίδη τις επόμενες μέρες είναι η αντοχή στις πιέσεις από τα δύο μεγάλα κόμματα αλλά και προσπάθεια αύξησης των συσπειρώσεων των συνεργαζόμενων κομμάτων ώστε να αντισταθμίσει τυχόν απώλειες.

Η κατάκτηση της δεύτερης επίζηλης θέσης παραμένει αβέβαιη και απρόβλεπτη. Όλα είναι πιθανά. Οι δύο υποψήφιοι κυριολεκτικά αγωνίζονται ψήφο με ψήφο και μόνο η κάλπη μπορεί να μας διαφωτίσει. Η διαφορά τους εμπίπτει εντός του στατιστικού λάθους και υπάρχει σαφέστατη επικάλυψη στο εύρος εκτίμησης.

Ο Μαυρογιάννης προηγείται οριακά με 24,5% και εύρος εκτίμησης από 21,8%-27,2%. Η συσπείρωση στο ΑΚΕΛ αυξήθηκε στο 83% ενώ εξακολουθούν οι εισροές ψήφων από ΕΔΕΚ και ΔΗΚΟ, σε ικανοποιητικό βαθμό. Επιπλέον κερδίζει περίπου ένα στους τρεις ψηφοφόρους των Οικολόγων και σημαντικό κομμάτι των ανένταχτων πολιτών που δήλωσαν ότι σίγουρα θα ψηφίσουν σε αυτές τις εκλογές. Για να διατηρήσει τις ελπίδες ζωντανές για τη δεύτερη θέση πρέπει να αυξήσει τις εισροές από άλλους κομματικούς χώρους καθώς η άντληση ψήφων από τη δεξαμενή του ΑΚΕΛ έχει φθάσει σχεδόν στα όρια της.

Ο Νεοφύτου κερδίζει 24,1%, μόλις 0,4 πιο πίσω από τον Μαυρογιάννη. Το εύρος εκτίμησης κυμαίνεται στο 21,4% με 26,8%. Η συσπείρωση στο ΔΗΣΥ σίγουρα δεν είναι η επιθυμητή για τον πρόεδρο του κόμματος. Αυξήθηκε οριακά κατά δύο μονάδες σε 57%. Έχει να αντιμετωπίσει το σοβαρό πρόβλημα μετακινήσεων προς τον Χριστοδουλίδη της τάξης του 35% και ένα πρόσθετο 8% προς άλλους υποψήφιους. Οι εισροές από άλλους χώρους αυξήθηκαν αλλά όχι δραστικά. Κυρίως κερδίζει εισροές από το ΔΗΚΟ, το ΕΛΑΜ και τη ΔΗΠΑ και από τους ανένταχτους και μη κοινοβουλευτικά κόμματα. Το μέγα ζήτημα για τον Νεοφύτου είναι η μείωση των διαρροών από τον ΔΗΣΥ, που τουλάχιστον μια εβδομάδα πριν τις εκλογές δεν φαίνεται να το επιτυγχάνει.

Από τους άλλους υποψήφιους ξεχωρίζει η αύξηση στην εκλογική επιρροή των Χρίστου και Δημητριάδη σε 5,9% (4,4% - 7,4%) και 4,4% (3,1% - 5,7%) αντίστοιχα. Αθροιστικά όλοι οι υπόλοιποι υποψήφιοι κερδίζουν 17% των ψήφων, ένα πρωτοφανές ποσοστό για τις προεδρικές εκλογές. Είναι και αυτή μια αντίδραση των πολιτών στις επιλογές των κομματικών ηγεσιών.

Η αθέατη διάσταση των εκλογών

Δύο καίρια ζητήματα θα καθορίσουν το τελικό αποτέλεσμα. Το πρώτο αφορά το εύρος της αποχής. Με βάση τα δημοσκοπικά ευρήματα εκτιμούμε ότι η αποχή θα ξεπεράσει το 30%. Σε αυτή τη βάση στηρίξαμε τις εκτιμήσεις μας για την εκλογική επιρροή των υποψήφιων και το περιθώριο απόκλισης. Εάν την ημέρα των εκλογών διαφοροποιηθεί το εύρος της αποχής είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω, τα τελικά αποτελέσματα θα μεταβληθούν σημαντικά.

Η δεύτερη αθέατη διάσταση είναι η κρυφή ψήφος. Σε όλες τις πρόσφατες εκλογές παρατηρήθηκε το φαινόμενο της κρυφής ψήφου, σε αυτές όμως η έκταση του είναι ασφαλώς μεγαλύτερη. Όλοι οι κομματικοί χώροι και όλοι οι υποψήφιοι κουβαλούν μαζί τους κρυφές ψήφους άλλοι σε μεγάλο βαθμό και άλλοι σε μικρότερο. Κάποιοι πολίτες που διαφωνούν κάθετα με τις κομματικές επιλογές εκφράζουν τη διαφωνία τους δημόσια και ασφαλώς και στις δημοσκοπήσεις. Μια μικρότερη ομάδα αναμένει την ημέρα της δημοκρατίας, για να ρίξει τη ψήφο διαμαρτυρίας στην κάλπη

Έμειναν επτά ημέρες για να μιλήσουν οι πολίτες και να εκλέξουν το νέο πρόεδρο. Ευχόμαστε να μην είναι το ίδιο μαρτυρικές όπως αυτές που βιώσαμε τους τελευταίους δεκαπέντε μήνες. Οι πολιτικές ηγεσίες αντί να επικεντρώνονται στα ζητήματα που απασχολούν τους πολίτες, αντί να αφουγκράζονται και να λύνουν τα προβλήματα, επέλεξαν κατά τα ειωθότα τα μαχαιρώματα, την υποσχεσιολογία και τις μηχανορραφίες. Αρνούνται να πάρουν τα μηνύματα που τους στέλνουν συστημένα οι πολίτες τα τελευταία χρόνια. Καλή ψήφο.