ΚΥΠΕ
Απάντηση σε δημοσίευμα της εφημερίδας «Πολίτης» για το νέο γήπεδο της Λεμεσού δίνει η Ελεγκτική Υπηρεσία.
Το δημοσίευμα της εφημερίδας εμφανίζει την Ελεγκτική Υπηρεσία να συμφωνεί με την απευθείας ανάθεση της διαχείρισης του νέου γηπέδου Λεμεσού στα τρία ποδοσφαιρικά σωματεία, με μόνη επιφύλαξή της να αφορά το ύψος του ενοικίου.
Με πέντε σημεία, απαντά με ανακοίνωσή της η Ελεγκτική Υπηρεσία.
Πρώτον, επαναλαμβάνει τη θέση αρχής ότι η κρατική περιουσία αν θα διατεθεί σε ιδιώτες, η ανάθεση θα πρέπει να γίνεται μέσα από ανοικτές και διάφανες διαδικασίες αφού μόνο αυτές, πρώτον διασφαλίζουν τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και μη διάκρισης και δεύτερον μεγιστοποιούν τα οφέλη για το δημόσιο.
Δεύτερο, σημειώνει η Υπηρεσία, ειδικά για το νέο γήπεδο Λεμεσού, η υποχρέωση ανάθεσης της διαχείρισης του γηπέδου μέσα από ανοικτές και διάφανες διαδικασίες, λαμβάνει συγκεκριμένη μορφή εφόσον κριθεί ότι πρόκειται για σύμβαση παραχώρησης υπηρεσιών η οποία εμπίπτει στη νομοθεσία δημοσίων συμβάσεων. Παράλληλα, υπενθυμίζει ότι με το έργο εξυπηρετούνται σκοποί γενικού συμφέροντος και ότι το γήπεδο θα πρέπει να παραχωρείται για χρήση σε άλλες ομάδες, σωματεία, οργανωμένα σύνολα κ.λπ. καθ’ υπόδειξη του Κυπριακού Οργανισμού Αθλητισμού (ΚΟΑ), στοιχεία που παραπέμπουν σε σύμβαση παραχώρησης υπηρεσιών.
Η Υπηρεσία, αναφέρει ως τρίτο σημείο πως πέραν των θεμάτων που αφορούν την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων, εγείρονται σοβαρά θέματα που αφορούν την υποχρέωση του ΚΟΑ, εφόσον κριθεί ότι η ανάθεση συνιστά κρατική ενίσχυση: πρώτον, να μην εγκρίνει το μέτρο, εάν δεν προηγηθεί θετική γνωμοδότηση της Εφόρου Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων (ΕΕΚΕ) σχετικά με τη συμβατότητα του μέτρου με τους κανόνες των κρατικών ενισχύσεων, και δεύτερον, να μην θέσει σε ισχύ το μέτρο, εκτός εάν αυτό έχει προηγουμένως κοινοποιηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εγκριθεί από αυτήν.
Επισημαίνει η Υπηρεσία πως πάνω σε αυτό, διαβίβασε στις 29.9.2022 τις απόψεις και προβληματισμούς της στην ΕΕΚΕ.
Όσον αφορά το ύψος του ενοικίου για το οποίο γίνεται αναφορά και στο δημοσίευμα, η Υπηρεσία σημειώνει πως η εικόνα ότι αυτό θα καθοριστεί στη βάση πολιτικών παρεμβάσεων και διαπραγματεύσεων, ενισχύει τα επιχειρήματα πως η ανάθεση συνιστά κρατική ενίσχυση.
Πάνω σε αυτό το σημείο, η Υπηρεσία αναφέρει ότι η μελέτη των συμβούλων του ΚΟΑ κατέληξε σε τρία σενάρια χρέωσης, πολύ διαφορετικά μεταξύ τους, που δεικνύουν την αδυναμία αξιόπιστου καθορισμού του αγοραίου μισθώματος. Επίσης, αναφέρει ότι εκ φύσεως, ο υπολογισμός του αγοραίου μισθώματος τέτοιων δραστηριοτήτων είναι δυσχερής και μη αξιόπιστος, σε αντίθεση για παράδειγμα με την εκτίμηση της αγοραίας αξίας γης.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία θεωρεί σημαντικό ότι η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε ερμηνευτική ανακοίνωσή της σχετικά με στοιχεία κρατικής ενίσχυσης στις πωλήσεις γηπέδων-οικοπέδων και κτηρίων από τις δημόσιες αρχές, ρητά αναφέρει ότι σε περιπτώσεις πωλήσεων χωρίς διαγωνισμό, «το αρχικό κόστος για την απόκτηση ενός οικοπέδου - γηπέδου και κτηρίου από τις δημόσιες αρχές αποτελεί ένα δείκτη για την αγοραία αξία, εκτός εάν μεσολάβησε μεγάλο χρονικό διάστημα μεταξύ της αγοράς και της πώλησης του οικοπέδου».
Για τον λόγο αυτό, σημειώνει η Υπηρεσία, η αγοραία αξία δεν θα πρέπει καταρχήν να καθορίζεται κάτω το αρχικού κόστους για διάστημα τουλάχιστον τριών ετών μετά την εξαγορά, εκτός εάν o ανεξάρτητος εκτιμητής διαπιστώσει μια γενική πτώση των τιμών αγοράς για τα ακίνητα στη σχετική αγορά.
Στην προκειμένη περίπτωση, προσθέτει στην απάντηση της η Υπηρεσία, οι Σύμβουλοι του ΚΟΑ, πρώτον, αντί να χρησιμοποιήσουν το αρχικό κόστος (περίπου €40 εκ.), χρησιμοποίησαν χαμηλότερο ποσό (€28,4 εκ.) επειδή κατέληξαν ότι τόσο θα έπρεπε να είχε στοιχίσει το γήπεδο. Αν ισχύει η θέση αυτή, αναφέρει, θα πρέπει ο ΚΟΑ να δώσει εξηγήσεις στους φορολογούμενους πολίτες γιατί κατασκεύασε ένα γήπεδο που στοίχισε κατά €11,6 εκ. περισσότερο από όσο θα έπρεπε με βάση τον αριθμό θέσεων του.
Δεύτερον, οι Σύμβουλοι του ΚΟΑ χρησιμοποίησαν ποσοστό απόδοσης χρήσης μόνο 3% που είναι κατάλληλο για εκμισθώσεις γης αλλά όχι κατασκευών με πεπερασμένο χρόνο ζωής, και τρίτον, ακόμη και με τα πιο πάνω, κατέληξαν στο ποσό των €851.000 ετησίως, για το οποίο, όπως φαίνεται, ο ΚΟΑ είναι διατεθειμένος να αποδεχθεί ποσό πολύ χαμηλότερο ακόμη και αυτού.
Καταλήγοντας, η Υπηρεσία υπενθυμίζει ότι σε συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου στις 19.5.2022, ο ΚΟΑ είχε δεσμευτεί ότι άμεσα θα διαβίβαζε το θέμα, μέσω του Γραφείου του ΕΕΚΕ, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και ότι η λήψη της έγκρισης της Επιτροπής θα προηγείτο της παραχώρησης του γηπέδου σε οποιοδήποτε ιδιώτη.
