Της Δωρίτας Γιαννακού
Άλμα στην επιβατική κίνηση σημειώθηκε τους πρώτους μήνες του έτους. Τα στοιχεία είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά, προμηνύοντας μια υψηλή πτητική θερινή σεζόν. Την ίδια ώρα, το θετικό πρόσημο που καταγράφεται στην τουριστική βιομηχανία δεν φαίνεται να αντικατοπτρίζεται στις πληρότητες των ξενοδοχείων, που παρέμειναν ανοικτά τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο προκαλώντας ανησυχία και προβληματισμό στους ξενοδόχους. Οι λόγοι για τους οποίους παρατηρείται αυτή η αναντιστοιχία είναι η γενικότερη τάση προτίμησης για τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, τύπου Airbnb, αλλά και η διοχέτευση των τουριστών σε ξενοδοχεία στα κατεχόμενα. Προς αντιμετώπιση της κατάστασης ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Ξενοδόχων ετοιμάζει συγκεκριμένο πλάνο σε συντονισμό με την κυβέρνηση, με κύρια επιδίωξη να αντιμετωπιστεί η παραξενοδοχία που αποτελεί και μεγάλη πρόκληση και για το ίδιο το υφυπουργείο Τουρισμού.
Οι αριθμοί
Σε πολύ καλά επίπεδα κινήθηκε το δίμηνο του 2025 όσον αφορά τις αφίξεις των τουριστών στην Κύπρο, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 15,4% σε σχέση με τις αφίξεις της αντίστοιχης περσινής περιόδου. Το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2025 οι αφίξεις άγγιξαν τις 245.860, σε σχέση με τις 212.995 αφίξεις του αντίστοιχου χρονικού διαστήματος του 2024.
Ανησυχία από τους ξενοδόχους για το μερίδιο που χάνεται από τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, τύπου Airbnb.
Την καλύτερη επίδοση των τουριστικών αφίξεων σημείωσε ο Φεβρουάριος, ο οποίος έχει καταγραφεί ως ο καλύτερος όλων των εποχών για τις αφίξεις τουριστών σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που ανακοίνωσε η Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου. Ειδικότερα, οι αφίξεις τουριστών για τον Φεβρουάριο του 2025 ανήλθαν σε 133.760, καταγράφοντας αύξηση 7,0% σε σύγκριση με τις 125.034 αφίξεις του Φεβρουαρίου 2024. Πρόκειται συγκεκριμένα για τον υψηλότερο αριθμό αφίξεων που έχει σημειωθεί ποτέ τον συγκεκριμένο μήνα, ξεπερνώντας τα προηγούμενα έτη. Η σύγκριση των τουριστικών αφίξεων του Φεβρουαρίου των προηγούμενων ετών επιβεβαιώνει ότι το 2025 καταγράφηκε η καλύτερη επίδοση για τον συγκεκριμένο μήνα.
Το 2013, οι αφίξεις τουριστών ανήλθαν συνολικά σε 42.327, ενώ το 2024 έφτασαν τις 125.034. Η ανοδική πορείααντικατοπτρίζει τις στρατηγικές προσπάθειες ενίσχυσης της τουριστικής βιομηχανίας, μέσω προωθητικών ενεργειών, βελτίωσης των υποδομών και διαφοροποίησης του τουριστικού προϊόντος, δημιουργώντας αισιοδοξία για τη συνολική πορεία του τουρισμού το 2025.
Παράλληλα, αποτελεί ένδειξη της απόδοσης των προσπαθειών εμπλεκόμενων φορέων για εδραίωση της θέσης της Κύπρου ως δημοφιλούς τουριστικού προορισμού, ακόμη και κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών.
Οι αγορές και οι λόγοι
Οι αφίξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο υπήρξαν η κυριότερη πηγή τουρισμού για τον Φεβρουάριο 2025, αφού αποτέλεσαν το 24,8% (33.115) των συνολικών αφίξεων, οι αφίξεις από την Πολωνία το 15,1% (20.165), οι αφίξεις από το Ισραήλ 14,3% (19.194) και οι αφίξεις από την Ελλάδα 8,2% (10.978).
Αξιοσημείωτη είναι η αύξηση των αφίξεων από το Ισραήλ κατά 44,4%, τον Φεβρουάριο φέτος σε σχέση με τον περσινό αντίστοιχο μήνα. Σημαντική άνοδος καταγράφεται και στις αφίξεις τουριστών από την Ολλανδία τον Φεβρουάριο φέτος καθώς σημειώνουν 45,7%, γεγονός ενδεικτικό της διεύρυνσης της τουριστικής βάσης της χώρας.
Όσον αφορά τον σκοπό του ταξιδιού, τον Φεβρουάριο 2025 ήταν για ποσοστό 60,3% των τουριστών οι διακοπές, για 20,4% η επίσκεψη σε φίλους ή συγγενείς και για ποσοστό 19,1% επαγγελματικός. Αντίστοιχα, για τον Φεβρουάριο 2024 ποσοστό 66,8% επισκέφθηκε την Κύπρο για διακοπές, 17,8% για επίσκεψη σε φίλους ή συγγενείς, και 14,2% για επαγγελματικούς λόγους. Από τα στοιχεία προκύπτει μείωση των τουριστών που επισκέπτονται την Κύπρο αποκλειστικά για διακοπές, ενώ αυξήθηκαν όσοι ταξίδεψαν για επαγγελματικούς λόγους.
Οι ανησυχίες
Αυξημένη ανησυχία και προβληματισμό προκαλεί στους ξενοδόχους το γεγονός ότι τα ρεκόρ στην τουριστική βιομηχανία δεν αύξησαν τις πληρότητες των καταλυμάτων. Όπως πληροφορείται η «Κ» από τον ΠΑΣΥΞΕ, οι πληρότητες στην Κύπρο το δίμηνο φέτος κινήθηκαν περί το 30% με 40% στο σύνολο των ξενοδοχείων που ήταν ανοικτά. Σύμφωνα με τα στοιχεία των προκρατήσεων που υπάρχουν για τον Μάρτιο οι πληρότητες των ανοικτών ξενοδοχείων κυμαίνονται στο 40%. Τα ποσοστά αυτά είναι περίπου στα ίδια επίπεδα με πέρσι, γεγονός που αποδεικνύεται αποθαρρυντικό για τους ξενοδόχους που βλέπουν ένα σημαντικό μερίδιο των αφίξεων τουριστών να μην καταλήγει στα καταλύματά τους. Αξίζει να σημειώσουμε ότι οι τιμές φέτος ήταν ελαφρώς υψηλότερες στα ξενοδοχεία σε σχέση με πέρσι λόγω των αυξημένων εξόδων τους, όπως μας αναφέρθηκε από τον ΠΑΣΥΞΕ.
Η τάση και το πλάνο
Ιδιαίτερα διαδεδομένα και δημοφιλή έχουν αποδειχθεί τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης για τους τουρίστες. Η τάση για ενοικίαση τέτοιου είδους καταλυμάτων αλλά και για βίλες ιδιαίτερα στα παράλια θα διαφανεί ξεκάθαρα στα αποτελέσματα για τις πληρότητες των ξενοδοχείων το 2025, σύμφωνα με τους αρμόδιους φορείς. Παράλληλα, όπως μας τονίστηκε, καταγράφεται και ένας αριθμός τουριστών ο οποίος διοχετεύεται σε ξενοδοχεία στα κατεχόμενα, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία.
Το πρόβλημα, τονίζει ο ΠΑΣΥΞΕ, αφορά τα μη αδειοδοτημένα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, γεγονός το οποίο το κράτος οφείλει να διαχειριστεί άμεσα. Ο ίδιος ο ΠΑΣΥΞΕ ετοιμάζει πλάνο με το οποίο θα ενισχύσει τις προσπάθειες της κυβέρνησης για να διαχειριστεί το ζήτημα της εγγραφής των αυτοεξυπηρετούμενων καταλυμάτων στο μητρώο που λειτουργεί υπό την ευθύνη του υφυπουργείου Τουρισμού από τον Ιούλιο του 2021. Σημειώνεται ότι το υφυπουργείο δεσμεύτηκε όπως εντατικοποιήσει τους ελέγχους του το επόμενο διάστημα αναφορικά με τα παράνομα αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα. Σε αυτό το πλαίσιο προσανατολίζεται σε νέα εκστρατεία προκειμένου να αυξήσει τον αριθμό των εγγραφών των αυτοεξυπηρετούμενων καταλυμάτων στο μητρώο που διατηρεί. Ταυτόχρονα, το αρμόδιο υφυπουργείο κατέθεσε εναρμονιστικό νομοσχέδιο, το οποίο στοχεύει στην εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 2024/1028, ο οποίος αναμένεται να βοηθήσει προς την κατεύθυνση πρόληψης της παράνομης καταχώρησης εγγραφών των αυτοεξυπηρετούμενων καταλυμάτων. Ειδικότερα, το άρθρο 7 του Κανονισμού, υποχρεώνει τις επιγραμμικές πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, να ελέγχουν την εγκυρότητα του αριθμού καταχώρησης που παρέχει ο εκμισθωτής μέσω ενός ενιαίου ψηφιακού σημείου εισόδου, απαγορεύοντας ουσιαστικά την ανάρτηση ακινήτων που δεν είναι εγγεγραμμένα στα εθνικά μητρώα. Αναφορικά με τα θέματα ασφάλειας των επισκεπτών, στο εναρμονιστικό νομοσχέδιο αναφέρεται ότι η χορήγηση της άδειας εγγραφής προϋποθέτει βεβαίωση του αιτητή, πως το αυτοεξυπηρετούμενο κατάλυμα διαθέτει ασφάλιση κατά παντός κινδύνου, αλλά δεν απαιτείται μελέτη πυροπροστασίας.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η αύξηση των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, τύπου Airbnb, τα τελευταία χρόνια, καταδεικνύει την ανάγκη επιβολής ενός πλαισίου ελέγχου τους έτσι ώστε να διασφαλίζονται ζητήματα ασφάλειας των επισκεπτών, αλλά και θέματα που αφορούν φοροδιαφυγή και στέρηση εσόδων από το κράτος.
