KTrends Q2-Q3 24: Νοικοκυριά υπό πίεση

Συνεχίζονται οι πιέσεις στα νοικοκυριά, τα οποία αναφέρουν αυξημένες πιέσεις κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ενώ το 38% του δείγματος απαντά πως οι οικονομικές συνθήκες του νοικοκυριού τους έχουν παραμείνει οι ίδιες, και το 11% διαβλέπει θετικές προοπτικές, επιδείνωση της κατάστασης αναφέρει το 51% του δείγματος.

Αξίζει να σημειωθεί η αυξημένη εκτίμηση βελτιωμένες οικονομικές συνθήκες ανάμεσα στους νέους (18-24), οι οποίοι κατά το 25% σχολιάζουν πως η κατάσταση τους βελτιώθηκε σε σχέση με την προ-του-καλοκαιριού περίοδο. Γενικότερα το συγκεκριμένο δημογραφικό είναι πιο αισιόδοξο για την οικονομία και την κατανάλωσή του, ενδεχομένως λόγω και της θωράκισης που απολαμβάνει από την οικονομική συγκυρία καθώς χρηματοδοτείται τουλάχιστον εν μέρει από μεγαλύτερους ενήλικες.

Σημειώνεται όμως βελτίωση των συνθηκών, έστω και μικρή, στη Λευκωσία, όπου το 15% του δείγματος καταγράφει βελτίωση, και στη Λεμεσό όπου το αντίστοιχο ποσοστό βρίσκεται στο 12%. Ωστόσο, οι δύο επαρχίες διατηρούν τις αυξημένες πιέσεις, με την επιδείνωση να κυριαρχεί σε Λάρνακα (50%), Αμμόχωστο (61%) και Πάφο (70%).

Η ερώτηση για την ικανοποίηση βασικών αναγκών αντικατοπτρίζει αντίστοιχα αποτελέσματα και επιβεβαιώνει την γενικότερη πίεση που υπάρχει στα νοικοκυριά. Ενώ το 9% του δείγματος αναμένει πως θα ικανοποιεί τις βασικές του ανάγκες με μεγαλύτερη ευκολία από ό,τι σήμερα, το 51% εκτιμά πως οι συνθήκες θα επιδεινωθούν.

Σημειώνουμε πως στην Αμμόχωστο και πάλι επικρατεί απαισιοδοξία, με το 55% του δείγματος να αναμένει επιδείνωση, και ταυτόχρονη μείωση των ερωτηθέντων που αναμένουν βελτίωση, κατά 14 εκατ. μονάδες. Παρομοίως στην Πάφος, ένα εκπληκτικό 70% του δείγματος αναμένει επιδείνωση, ενώ μειώθηκαν κατά 11 μονάδες οι ερωτηθέντες που αναμένουν βελτίωση.

Κάπως καλύτερη είναι η εικόνα σε Λευκωσία και Λάρνακα όπου το 12% αναμένουν κάποια βελτίωση, έστω και μικρή. Όσον αφορά στους νέους 18-24, αυτοί εξακολουθούν και πάλι να αποτελούν εξαίρεση στο γενικότερη κλίμα, με το 26% να αναμένει βελτίωση, την ώρα μάλιστα που το ποσοστό βρισκόταν στο 20% πριν από το καλοκαίρι.

Χαρακτηριστικός της πίεσης που ασκείται στα νοικοκυριά από την οικονομική συγκυρία είναι και ο περιορισμός σε μετακινήσεις και σε κατανάλωση ρεύματος. Ένα σημαντικό ποσοστό, της τάξης του 40%, σχολιάζει πως έχει περιορίσει την κατανάλωση ρεύματος, με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά σε Λάρνακα (45%) και Πάφο (55%) να σχολιάζουν πως περιορίζουν την κατανάλωση τους λόγω της αύξησης των τιμών. Αξιοσημείωτη είναι η μείωση στη Πάφο, όπου μάλιστα το 30% από το σύνολο των 55% που μείωσαν την κατανάλωσή τους, την έχουν μειώσει «σε μεγάλο βαθμό». Σημειώνεται, επιπλέον, πως συνταξιούχοι και άτομα με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο δέχονται και τις υψηλότερες πιέσεις με αποτέλεσμα να περιορίζουν την κατανάλωσή τους (54% και 58% αντίστοιχα).

Παρομοίως, οι περιορισμοί στις μετακινήσεις, ως τρόπος περιορισμού των δαπανών, συνεχίζει να είναι σημαντική, στο 46% του δείγματος. Όπως και στη περίπτωση του περιορισμού χρήσης ηλεκτρισμού λόγω του αυξημένου κόστους, υψηλότερη μείωση καταγράφεται στην Πάφο (66%) αλλά και στην γενικότερα πιεσμένη Αμμόχωστο (63%). Όσον αφορά στα δημογραφικά, εντύπωση προκαλεί το 77% που καταγράφεται ανάμεσα στους συνταξιούχους.

Σημειώνεται πως το ποσοστό του δείγματος που δηλώνει πως προμηθεύεται καύσιμα από τα κατεχόμενα με σκοπό να περιορίσει το κόστος, παραμένει σταθερό (11% έναντι 10% στα προηγούμενα κύματα), χωρίς ουσιαστική διαφοροποίηση ως προς τη συγκεκριμένη συμπεριφορά.

Σε σχέση με τις προσδοκίες για το επόμενο τρίμηνο, η προσδοκία παραμένει γενικότερα απαισιόδοξη, με το 44% του δείγματος να αναμένει πως οι συνθήκες θα είναι «κάπως χειρότερες» ή «σημαντικά χειρότερες». Παρά το αρνητικό αποτέλεσμα, όμως, πρέπει να σημειωθεί πως οι προσδοκίες έχουν σταθεροποιηθεί, αφού πριν το καλοκαίρι οι αρνητικές προσδοκίες έφταναν στο 46%, με την εκτίμηση για «σημαντικά χειρότερες» συνθήκες, να βρίσκεται στο 12%, έναντι 10% στο τελευταίο κύμα της έρευνας.

Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η εικόνα ανάμεσα στους συνταξιούχους, όπου το 30% αναμένει σημαντική επιδείνωση και συνολικά το 67% αναμένει έστω και μικρή χειροτέρευση των συνθηκών. Αντίστοιχα αρνητική είναι και η εκτίμηση των ατόμων με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο.

Όσον αφορά στη γεωγραφική κατανομή της αρνητικής προσδοκίας, σημειώνουμε τη Λάρνακα όπου το 52% του δείγματος αναμένει πως οι συνθήκες θα είναι χειρότερες. Από αυτούς, το 22% αναμένει «σημαντικά χειρότερες» συνθήκες. Και εδώ, όμως, καταγράφεται μια σταθεροποίηση των αποτελεσμάτων, σε σχέση με το 51% προ τριμήνου. Η χαμηλότερη απαισιοδοξία καταγράφεται στη Λευκωσία, με 37% εκ των οποίων το 30% αναμένει μόνο μερική επιδείνωση των συνθηκών, ενώ δεύτερη πιο «αισιόδοξη» επαρχία είναι η Αμμόχωστος όπου το 45% του πληθυσμού αναμένει επιδείνωση της κατάστασης. Σημειώνεται, ωστόσο, πως πριν το καλοκαίρι, το αντίστοιχο ποσοστό στην Αμμόχωστο βρισκόταν στο σημαντικά χαμηλότερο 32%.