REUTERS, BLOOMBERG
Φαίνεται παράδοξο και προκαλεί απορία το γεγονός ότι το δολάριο έχει ενισχυθεί κατά 2% από τον περασμένο μήνα, καθώς οι επενδυτές προέβλεπαν τελευταία πως πρόκειται να υποχωρήσει. Ο δείκτης του δολαρίου, που υπολογίζει την αξία του αμερικανικού νομίσματος έναντι έξι άλλων μεγάλων νομισμάτων, έχει σημειώσει άνοδο 2% από τα μέσα Απριλίου, φθάνοντας στις 103 μονάδες. Παραμένει, βέβαια, περίπου 10% κάτω από το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 20 ετών που σημείωσε τον Σεπτέμβριο, όταν είχε φθάσει στις 114,78 μονάδες.
Σύμφωνα με τη συλλογιστική των επενδυτών, το δολάριο θα κινούνταν πτωτικά, δεδομένου ότι οι πληθωριστικές πιέσεις αποκλιμακώνονται στις ΗΠΑ και επικρατεί η εκτίμηση πως η Federal Reserve ενδέχεται να διακόψει τις αυξήσεις των επιτοκίων μέσα στον Ιούνιο. Οι αναλυτές, όμως, επισημαίνουν πως ένα μείγμα από ετερόκλητους παράγοντες δίνει ώθηση στο νόμισμα των ΗΠΑ, με πρώτη και κυριότερη την ανησυχία που εμπνέουν μια σειρά αρνητικές εξελίξεις: οι παρατεταμένες διαπραγματεύσεις για την αύξηση του ορίου δανεισμού της υπερδύναμης, η τραπεζική κρίση, αλλά και η εικόνα της παγκόσμιας οικονομίας με τη συνεχή υποψία της επικείμενης ύφεσης. Στο μεταξύ, υπάρχουν ενδείξεις πως η Fed ενδέχεται να συνεχίσει τις αυξήσεις των επιτοκίων και ότι θα επηρεάσουν τους επενδυτές ορισμένοι παράγοντες σαφώς πιο τεχνικής φύσης.
Η εξήγηση που δίνουν οι στρατηγικοί αναλυτές συναλλάγματος για την άνοδο του δολαρίου είναι πως το ενισχύει η διαμάχη για την αύξηση του ορίου δανεισμού. Στην πραγματικότητα, Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί πλησιάζουν σε συμφωνία για την αύξηση του ορίου δανεισμού από τα 31,4 τρισ. δολ. Παραμένει, όμως, προς το παρόν ο κίνδυνος μιας καταστροφικής στάσης πληρωμών των ΗΠΑ, σε μια στιγμή που παραπαίουν πολλές τράπεζες. Οταν όμως οι αγορές είναι αντιμέτωπες με τέτοιου είδους κινδύνους, συνήθως στρέφονται στις λιγότερο επισφαλείς τοποθετήσεις, όπως είναι τα ομόλογα, ο χρυσός και το δολάριο. Μιλώντας στο Reuters, η Εσθήρ Ράιχελτ, αναλύτρια συναλλάγματος στην Commerzbank, τονίζει πως «η πρόσφατη ενίσχυση του δολαρίου οφείλεται κυρίως στη μεγάλη ζήτηση για ασφαλή καταφύγια μπροστά στο άγνωστο ή μάλλον στους πολλούς άγνωστους παράγοντες».
Ορισμένοι από τους πολλούς άγνωστους παράγοντες είναι το πόσο ευάλωτες είναι οι περιφερειακές τράπεζες των ΗΠΑ και τι μπορεί να συμβεί σε περίπτωση κλιμάκωσης της διένεξης περί της αύξησης του ορίου δανεισμού των ΗΠΑ. Ενας άλλος άγνωστος παράγοντας είναι τα ανησυχητικά στοιχεία για την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας που εξωθούν τους επενδυτές σε αγορές ασφαλών καταφυγίων. Η εικόνα της Κίνας, όπως προκύπτει από τα τελευταία στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα μέσα στην εβδομάδα, φέρουν την οικονομία της να επιβραδύνεται τον Απρίλιο. Δεν συμμερίζονται, πάντως, όλοι αυτή την οπτική. Ο Αλβιν Ταν, επικεφαλής του τομέα στρατηγικής συναλλάγματος στην RBC Capital Markets, αμφισβητεί το επιχείρημα περί ζήτησης για ασφαλή καταφύγια. Επισημαίνει, αντιθέτως, πως όταν επικρατεί ανησυχία μεταξύ επενδυτών, οι μετοχές πέφτουν. Και ο δείκτης S&P 500 παραμένει στάσιμος από τα μέσα Απριλίου, αλλά από την αρχή του έτους έχει σημειώσει άνοδο άνω του 8%. Σύμφωνα με τον Ταν, παίζει ρόλο η ανησυχία των επενδυτών πως η Fed δεν έχει ακόμη κατορθώσει να ανακόψει τον πληθωρισμό. Ερευνα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν που δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα καταδεικνύει πως οι προσδοκίες των καταναλωτών για άνοδο του πληθωρισμού βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων πέντε ετών και οδηγούν σε άνοδο τόσο τις αποδόσεις των ομολόγων όσο και το δολάριο.
Αλλοι αναλυτές εκτιμούν πως παίζουν ρόλο ορισμένοι εντελώς τεχνικοί παράγοντες και συγκεκριμένα τα υπερβολικά πολλά στοιχήματα επενδυτών στην πτώση του δολαρίου, το γνωστό σορτάρισμα κατά του αμερικανικού νομίσματος. Την περασμένη εβδομάδα αυτά τα σορταρίσματα από hedge funds έφθασαν στα 14,56 δισ. δολ. και ήταν τα περισσότερα από τα μέσα του 2021. Το παράδοξο είναι πως αυτά τα στοιχήματα στην πτώση του δολαρίου μπορούν να οδηγήσουν σε άνοδό του. Αν την εποχή που γίνονται αυτά τα στοιχήματα τύχει να σημειώσει ελαφρά άνοδο το δολάριο, τότε ορισμένοι από όσους το σορτάρισαν είναι αναγκασμένοι να κλείσουν τις θέσεις τους και να αγοράσουν δολάρια, οδηγώντας σε άνοδο την αξία του.
Την ίδια στιγμή μειώνεται το μερίδιο του ευρώ στις διεθνείς συναλλαγές και τον περασμένο μήνα έφθασε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών ετών. Σύμφωνα με στοιχεία του συστήματος Swift, το μερίδιο των διασυνοριακών συναλλαγών που έγινε σε ευρώ μειώθηκε τον Απρίλιο στο 31,74% από το 32,64% στο οποίο ανερχόταν τον Μάρτιο. Αιτία είναι η αυξημένη χρήση του δολαρίου που συνεχίστηκε μετά την κατάρρευση μερικών περιφερειακών τραπεζών των ΗΠΑ. Ετσι το μερίδιο του δολαρίου αυξήθηκε στο 42,71% από το 41,74% . Παράλληλα, όμως, έπαιξε ρόλο και η αυξημένη χρήση του γουάν στις διασυνοριακές συναλλαγές. Οπως έχουν επισημάνει αναλυτές συναλλάγματος, το νόμισμα της Κίνας επωφελήθηκε από τον οικονομικό πόλεμο ανάμεσα στη Δύση και τη Ρωσία, καθώς αυξήθηκε σημαντικά η διεθνής χρήση του από τη στιγμή που επιβλήθηκαν οι κυρώσεις της Δύσης κατά της Μόσχας.
