Kathimerini.com.cy
Στην εκδήλωση που διοργάνωσε η Αστυνομία για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας συμμετείχε ως κύρια ομιλήτρια η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού-Λοττίδη. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν, μεταξύ άλλων, η Πρώτη Κυρία και η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης. Στην ομιλία της που είχε ως θέμα «Διαχρονικές διακρίσεις και συνεχιζόμενες προκλήσεις για τις γυναίκες στην εργασία και την κοινωνία», η Επίτροπος αναφέρθηκε στις παρεμβάσεις υπό την αρμοδιότητά της ως Φορέας Ισότητας και Καταπολέμησης των Διακρίσεων σε σχέση, μεταξύ άλλων, με την ισότητα των φύλων, τη βία κατά των γυναικών και τη σεξουαλική παρενόχληση.
Συγκεκριμένα, η κ. Λοττίδη υπογράμμισε πως παρόλο που στη διάρκεια των δύο τελευταίων αιώνων, οι γυναίκες κατάφεραν να κατακτήσουν μία σειρά από δικαιώματα, όπως τα πολιτικά δικαιώματα και τα δικαιώματα στην ιδιοκτησία, στην εκπαίδευση, στην εργασία και στην ίση αμοιβή και παρόλο που η ισότητα των φύλων κατοχυρώνεται πολιτικά και νομοθετικά, εντούτοις διατηρούνται ακόμη σημαντικές έμφυλες ανισότητες, όπως το χάσμα αμοιβών και συντάξεων, η περισσότερη μη αμειβόμενη εργασία στο σπίτι, η υποεκπροσώπηση στην πολιτική, στα νομοθετικά σώματα και στα κέντρα λήψης αποφάσεων, η έμφυλη βία, ενδοοικογενειακή βία, trafficking, σεξουαλική εκμετάλλευση, παρενόχληση και ο μεγαλύτερος αντίκτυπος κρίσεων πάνω στις γυναίκες ενώ έχουν περισσότερη ανάγκη εξισορρόπησης προσωπικής και επαγγελματικής ζωής.
Το γραφείο της Επιτρόπου, δήλωσε, έχει διαχρονικά πρωτοστατήσει στον αγώνα τόσο για τη νομική κατοχύρωση της ισότητας των φύλων, μέσω της ψήφισης επαρκών νομοθετημάτων, όσο και για τη διασφάλιση της ουσιαστικής ισότητας, μέσω της αποτελεσματικής εφαρμογής των νόμων γιατί ως γνωστό υπάρχει αρκετό χάσμα από την ύπαρξη του νομοθετικού πλαισίου προστασίας μέχρι την ορθή εφαρμογή του.
.@CYOmbudsman participated as a keynote speaker to the event organized by @Cyprus_Police regarding #InternationalWomensDay. The topic of Commissioner's speech was "Long-standing discrimination and ongoing challenges for women at work and in society". pic.twitter.com/cH0uMrBrSk
— Cyprus Ombudsman (@CYOmbudsman) March 24, 2023
Βία κατά των γυναικών
Σε σχέση με τη βία κατά των γυναικών, η κ. Λοττίδη επεσήμανε ότι εξακολουθούν να καταγράφονται κενά και αδυναμίες σε διάφορα ζητήματα, στα οποία χρειάζεται να ληφθεί άμεση δράση από το κράτος. Σε αυτά περιλαμβάνεται η απουσία κέντρου αναφοράς για θύματα βιασμού ή σεξουαλικής βίας, το οποίο να παρέχει ολιστική και ολοκληρωμένη υποστήριξη στα θύματα σεξουαλικής βίας/βιασμού, η ανυπαρξία κεντρικής βάσης δεδομένων για όλες τις μορφές βίας κατά των γυναικών, η ανεπαρκής συλλογή στατιστικών στοιχείων, η ελλιπής καταγραφή περιστατικών βίας κατά των γυναικών από πλευράς της αστυνομίας και η μη ικανοποιητική συνεκτίμηση του παράγοντα «φύλο» στα πλαίσια της εξέτασης αιτήσεων ασύλου και των συνθηκών διαμονής των αιτητριών ασύλου, καθώς και επιμέρους ζητήματα που άπτονται της ποινικής διερεύνησης των περιστατικών και του τρόπου απονομής της δικαιοσύνης.
Σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας
Για το θέμα της παρενόχλησης και σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας, η Επίτροπος σημείωσε ότι κρίθηκε αναγκαία η εισαγωγή ενός τέτοιου Κώδικα Συμπεριφοράς στην Δημόσια Υπηρεσία και η ετοιμασία του αποφασίστηκε όπως γίνει από το Γραφείο Επιτρόπου Διοικήσεως & Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σε συνεργασία με την Επιτροπή Ισότητας των Φύλων στην Απασχόληση και Επαγγελματική Εκπαίδευση του Υπουργείου Εργασίας. Ο Κώδικας εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο τον Ιούλιο 2018 και έκτοτε έχει εφαρμογή σε όλους τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες στη δημόσια υπηρεσία ανεξάρτητα από το καθεστώς απασχόλησής τους. Στη συνέχεια, αντίστοιχοι κώδικες υιοθετήθηκαν από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις ΣΕΚ και ΠΕΟ και την ΟΕΒ και ΚΕΒΕ και πλέον αποτελούν μέρος των συλλογικών εργατικών συμβάσεων που υπογράφονται στον ιδιωτικό τομέα.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε η Επίτροπος, ο μεγαλύτερος αριθμός παραπόνων για παρενόχληση στην εργασία ή σεξουαλική παρενόχληση υποβλήθηκε από γυναίκες, με ποσοστό 80% έναντι των παραπόνων που υποβλήθηκαν από άντρες. Το 90% των παραπόνων που διερευνήθηκαν, αφορούσαν τον δημόσιο τομέα, κάτι που οφείλεται, κυρίως, στον φόβο που διακατέχει τα άτομα που εργάζονται σε ιδιωτικούς οργανισμούς, σχετικά με την πιθανότητα να απωλέσουν την εργασία τους ή να αντιμετωπίσουν τυχόν δυσμενείς συνέπειες εξαιτίας της καταγγελίας περιστατικού παρενόχλησης, ανέφερε.
Οι εισηγήσεις του γραφείου της Επιτρόπου για το θέμα συμπεριλαμβάνουν την άμεση υιοθέτηση του Κώδικα Πρακτικής από κάθε δημόσια αρχή, οργανισμό, νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου , την άμεση σύσταση Επιτροπών και Λειτουργών Ισότητας, τη λήψη από κάθε εργοδότη κάθε πρόσφορου μέτρου για την πρόληψη, αντιμετώπιση, παύση, μη επανάληψη και άρση των συνεπειών κάθε παρενόχλησης και σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, αφού τέτοια παράλειψη τον καθιστά «συνυπεύθυνο εις ολόκληρον» για τις ενέργειες ή πράξεις των εργαζομένων του που συνιστούν σεξουαλική παρενόχληση.
Οικιακές εργαζόμενες
Η Επίτροπος παρουσίασε παράλληλα τα ευρήματα έρευνας που πραγματοποιήθηκε το 2020, όπου διαπιστώθηκε ότι οι οικιακές εργαζόμενες στην Κύπρο δουλεύουν κατά μέσο όρο 58 ώρες την εβδομάδα, 40% περισσότερο από τις 42 ώρες που προνοεί η σύμβαση εργασίας, ενώ 1 στις 5 δηλώνει ότι δουλεύει πέραν των 70 ωρών την εβδομάδα. Το 32% δεν πληρώνονται πάντα ή δεν πληρώνονται πάντα τον μισθό που τους έχει υποσχεθεί, ενώ το 75% των οικιακών εργαζομένων δήλωσαν ότι δεν θα έκαναν καταγγελία στην αστυνομία σε περίπτωση που ήταν θύματα σωματικής βίας.
«Με βάση τα ευρήματα, προβήκαμε σε εισηγήσεις που αφορούν την επικύρωση της Σύμβασης της για τα Δικαιώματα των Οικιακών Εργαζομένων, τη μεταβίβαση ευθύνης για τις οικιακές εργαζόμενες από το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης στο Υπουργείο Εργασίας, περαιτέρω βελτιώσεις στη σύμβαση εργασίας, καλύτερη ενημέρωση των οικιακών εργαζομένων σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους και αποφασιστική αντιμετώπιση της κακοποίησης και της βίας κατά των οικιακών εργαζομένων», ανέφερε η κ. Λοττίδου.
Παροχή διευκολύνσεων στην εργασία
Οι αυξημένες υποχρεώσεις φροντίδας που έχουν οι μητέρες παιδιών με αναπηρίες δεν αντιμετωπίζονται πάντα με ομοιόμορφο τρόπο με τη δέουσα σημασία και δεν οδηγούν στην παραχώρηση διευθετήσεων που είναι κατάλληλες και απαραίτητες για τη φροντίδα των παιδιών με αναπηρίες, διαπίστωσε η Επίτροπος, μετά από διερεύνηση σχετικών παραπόνων.
Σημείωσε ότι τον Δεκέμβρη του 2022 ψηφίστηκε ο περί Αδειών και Ευέλικτων Ρυθμίσεων Εργασίας για την Ισορροπία μεταξύ Επαγγελματικής και Ιδιωτικής Ζωής Νόμος του 2022, με σκοπό την εξισορρόπηση/συμφιλίωση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή για τους εργαζόμενους γονείς ή φροντιστές, μέσω θέσπισης ατομικών δικαιωμάτων και ειδικότερα, μέσω της χορήγησης δικαιωμάτων σε άδεια πατρότητας, γονική άδεια, άδεια φροντίδας και απουσία από την εργασία για λόγους ανωτέρας βίας και ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας για τους.
«Πλέον αποτελεί νομική υποχρέωση κάθε εργοδότη να εξετάζει τα αιτήματα των εργαζομένων γονέων ή φροντιστών ατόμων με αναπηρίες ή άλλων ατόμων που έχουν ανάγκη σημαντικής φροντίδας και να τοποθετείται συγκεκριμένα επί τούτων, αφού πρώτα λάβει υπόψη τις ανάγκες των εργαζομένων», σημείωσε.
Γυναίκες υπαξιωματικοί, πρόσβαση εγκύου στην εργασία και εκ μητρογονίας πρόσφυγες
Η Επίτροπος αναφέρθηκε και σε επιμέρους παράπονα που δέχτηκε το γραφείο της, όπως τη δυσμενή διάκριση εις βάρος γυναικών υπαξιωματικών, τη διάκριση εγκύου που δεν είχε πρόσβαση σε εξετάσεις για πρόσληψη, καθώς πλησίαζε η ημερομηνία τοκετού της, τους εκ μητρογονίας πρόσφυγες που στερήθηκαν στεγαστικής βοήθειας εξαιτίας της καθυστέρησης αναγνώρισης του καθεστώτος του πρόσφυγα εκ μητρογονίας.
Υπ. Δικαιοσύνης: Σημαντική η συμβολή γυναικών αστυνομικών
Από την πλευρά της η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, Άννα Κουκκίδη Προκοπίου, αναφέρθηκε στις συστηματικές και συντονισμένες δράσεις της Αστυνομίας στα θέματα πρόληψης και καταπολέμησης της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας και της εμπορίας προσώπων, καθώς και στη σύσταση ειδικών κλιμακίων βίας σε όλες τις επαρχίες, τα οποία στελεχώνονται από άρτια καταρτισμένους επαγγελματίες. Υπογράμμισε τον ρόλο και τη συμβολή των γυναικών αστυνομικών στην προσπάθεια αυτή, χαρακτηρίζοντάς την ως «εξόχως σημαντική, ουσιαστική και πολύτιμη και ως τέτοια χαιρετίζεται από την πολιτεία».
Εκδήλωση Τιμής προς τις γυναίκες μέλη της Αστυνομίας για τη διαχρονική προσφορά τους στο Αστυνομικό Σώμα και στην κοινωνία ευρύτερα. https://t.co/oii5sNMru9 pic.twitter.com/JZumXJO5WD
— Αστυνομία Κύπρου (@Cyprus_Police) March 24, 2023
Σημείωσε επίσης ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικές οι αλλαγές στον τρόπο διαχείρισης των υποθέσεων σεξουαλικής βίας και βιασμού, καθώς και όλα τα προγράμματα και εκπαιδεύσεις που η Αστυνομία Κύπρου προωθεί στον τομέα αυτό, με στόχο την αύξηση της ευαισθητοποίησης και της κατάρτισης των μελών της Δύναμης. Η Κυβέρνηση του Νίκου Χριστοδουλίδη έχει εκφράσει επανειλημμένα τη δέσμευσή της για πλήρη και ουσιαστική ισότητα μεταξύ αντρών και γυναικών, ανέφερε η Υπουργός, αναφέροντας συγκεκριμένες θέσεις και προτάσεις για το πώς αυτό μπορεί να υλοποιηθεί στην πράξη.
Αρχικά, μέσα από στοχευμένες δράσεις και προγράμματα η κυβέρνηση έχει στόχο να προωθήσει την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου οριζοντίως σε όλα τα Υπουργεία και Υφυπουργεία του κράτους. Επιπλέον, στοχεύει στην ισόρροπη εκπροσώπηση αντρών και γυναικών σε θέσεις λήψεως αποφάσεων, στον καταρτισμό και εφαρμογή έμφυλου κρατικού προϋπολογισμού, στην πρόληψη και καταπολέμηση όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών, στην προώθηση σύζευξης οικογενειακών και επαγγελματικών υποχρεώσεων, στην προώθηση και υλοποίηση έμφυλων πολιτικών στους τομείς της υγείας, της παιδείας και της εξωτερικής πολιτικής και στη νομοθετική κατοχύρωση του θεσμού της Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων.
«Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουν σημειωθεί αρκετά βήματα προόδου στα ζητήματα ισότητας στον τόπο μας, αλλά χρειάζεται να σημειωθούν ακόμα μεγαλύτερες τομές και βελτιωτικές αλλαγές για πλήρη και ουσιαστική ισότητα. Οι γυναίκες διαδραματίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο σε όλο το φάσμα της δημόσιας ζωής. Εξακολουθούν όμως, ταυτόχρονα, να είναι επιφορτισμένες με το μεγαλύτερο μερίδιο ευθυνών σε σχέση με τη φροντίδα των παιδιών, των ηλικιωμένων και άλλων εξαρτωμένων ατόμων», είπε η Υπουργός.
Αρχηγός Αστυνομίας: Η Δύναμη έχει 1.344 γυναίκες στο προσωπικό της
Ο Αρχηγός της Αστυνομίας Στέλιος Παπαθεοδώρου, στον χαιρετισμό του ανέφερε ότι η Αστυνομία Κύπρου τιμά την κάθε γυναίκα, και ιδιαίτερα τη γυναίκα αστυνομικό, ως μέλος της αστυνομικής οικογένειας. Όπως είπε, η Αστυνομία Κύπρου έχει 1.344 γυναίκες στο προσωπικό της, από το σύνολο των 5.000 εν ενεργεία μελών της. Επιπλέον, 64 γυναίκες έχουν προσληφθεί ως συμβασιούχοι, ειδικοί αστυνομικοί, από τα 220 συνολικά άτομα.
«Κοινή υποχρέωση όλων συνιστά η διασφάλιση και υπεράσπιση των δικαιωμάτων κάθε γυναίκας, η διαφύλαξη της ισότητας των δύο φύλων και η ενίσχυση και η ενδυνάμωση της ενώπιον οποιασδήποτε απειλής και κάθε κινδύνου», υπογράμμισε.
Στη συνέχεια, ο Αρχηγός της Αστυνομίας είπε ότι αρκετές γυναίκες της αστυνομικής δύναμης κατέχουν καίριες θέσεις ευθύνης, εκπαιδευτική και επιστημονική κατάρτιση και υπηρετούν σε επιτελικές αλλά και σε μάχιμες υπηρεσίες, «στη ΜΜΑΔ, στις αντιοχλαγωγικές ομάδες, στις περιπολίες σκαφών της λιμενικής και ναυτικής αστυνομίας, μηχανικοί στο τμήμα συντήρησης της μονάδας αεροπορικών επιχειρήσεων, στα τμήματα ανιχνεύσεως εγκλημάτων, στην τροχαία, στις επιχειρήσεις της Υπηρεσίας Καταπολέμησης Ναρκωτικών και της Υπηρεσίας Αλλοδαπών. Γυναίκες που κρατούν τα ηνία στην υποδιεύθυνση διαχείρισης υποθέσεων ευάλωτων προσώπων, στο Γραφείο Εμπορίας Προσώπων και στα κλιμάκια βίας στην οικογένεια».