Kathimerini.gr
Οκτώ μήνες από τότε που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτήρισε πανδημία την εξάπλωση του κορωνοϊού και η Ευρώπη, όπως και οι ΗΠΑ, δίνουν μάχη να θέσουν υπό έλεγχο το δεύτερο και πιο επιθετικό κύμα. Ο αριθμός των κρουσμάτων ανέρχεται καθημερινά σε επίπεδα-ρεκόρ, δοκιμάζοντας τις αντοχές των συστηματων υγείας και υποχρεώνοντας τις κυβερνήσεις να επαναφέρουν τα περιοριστικά μέτρα στις μετακινήσεις και κοινωνικές συναθροίσεις, κλείνοντας καταστήματα, εστιατόρια, μπαρ, χώρους ψυχαγωγίας και αθλητικές εγκαταστάσεις.
Η εικόνα εκ διαμέτρου αντίθετη σε κάποιες γωνιές του κόσμου, με ορισμένες χώρες να μπορούν να διακηρύξουν νίκη στη μάχη της νόσου Covid-19. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Ταϊβάν και το πρόσφατο ορόσημο των 200 ημερών χωρίς κανένα κρούσμα. «Covid-free» και η πολιτεία της Βικτώρια στην Αυστραλία, έχοντας καταφέρει να μηδενίσει τον αριθμό των κρουσμάτων, για πρώτη φορά έπειτα από προσπάθειες τεσσάρων μηνών.
Σε πολύ χαμηλά επίπεδα -κοντά στα 120 ημερησίως- και τα κρούσματα στη Νότια Κορέα, τη στιγμή που στις ΗΠΑ υπερβαίνουν το φράγμα των 100.000. Θλιβερός και ο απολογισμός στην Ευρώπη, με τον αριθμό των κρουσμάτων σε Γαλλία και Ισπανία να έχουν ξεπεράσει το φράγμα του ενός εκατομμυρίου.
Στη Νέα Ζηλανδία, οι αρχές ανακοίνωσαν ένα επιβεβαιωμένο κρούσμα, το οποίο είναι εισαγόμενο και έχει τεθεί σε καραντίνα. Πρόκειται για ταξιδιώτη από τη Σιγκαπούρη. Ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων στη χώρα μετά βίας ξεπερνάει τα 2.000, με μόλις 25 θανάτους.
Η «συνταγή» της επιτυχίας
Πού οφείλεται η επιτυχία εκείνων των, μετρημένων στα δάκτυλα του ενός χεριού, χωρών στον πόλεμο κατά της πανδημίας; Η στρατηγική τους απλή, βασιζόμενη σε τρεις άξονες: Καθολική χρήση μάσκας, εκτεταμένα τεστ ανίχνευσης και ιχνηλάτηση των επαφών. Οι χώρες που δεν κατάφεραν να συγκρατήσουν τη διασπορά υστερούν σε ένα από τα τρία παραπάνω. Οι ΗΠΑ και στα τρία.
«Νομίζω ότι ένα οργανωμένο σχέδιο, σε συνδυασμό με την εμπιστοσύνη των πολιτών στους χειρισμούς της κυβέρνησης και των επιστημόνων δημόσιας υγείας είναι τα πιο σημαντικά και έχουμε αποτύχει οικτρά και στα δύο», επισημαίνει η Μόνικα Γκάντι, καθηγήτρια ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια.
Η Έμα Χόντκροφτ, επιστήμονας από τη Βασιλεία τη Ελβετία που ασχολείται με τη μελέτη του γενετικού κώδικα του κορωνοϊού, διαπιστώνει μια κοινή τάση μεταξύ των κυβερνήσεων που σημείωσαν επιτυχία στην ανάσχεση της νόσου Covid-19: Διαθέτουν συγκροτημένο σχέδιο δράσης στην περίπτωση που αυξηθούν τα κρούσματα, το επικοινωνούν εγκαίρως στην κοινή γνώμη και το ενεργοποιούν άμεσα όταν αρχίσει να αυξάνεται ο αριθμός των ημερήσιων κρουσμάτων.
Τα χρονοδιαγράμματα στην Ευρώπη δείχνουν ότι οι αρχές σε αρκετές χώρες καθυστέρησαν να αναλάβουν δράση: Τα κρούσματα αυξάνονταν σταθερά σχεδόν επί έξι εβδομάδες σε πολλές χώρες, όμως Βρετανία, Βέλγιο, Πορτογαλία, Γερμανία και Γαλλία επέβαλαν αυστηρότερα περιοριστικά μέτρα στις αρχές Νοεμβρίου. Ακόμη και η Σουηδία, που είχε αποτελέσει εξαίρεση στον κανόνα των lockdowns στο πρώτο κύμα, υιοθέτησε πρόσφατα αυστηρότερες κατευθυντήριες γραμμές για τις κοινωνικές συναθροίσεις, επιβάλλοντας περιορισμούς σε εστιατόρια και μπαρ, μετά την κατακόρυφη αύξηση 70% των κρουσμάτων μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Στον αντίποδα, Αυστραλία, Κίνα και Νέα Ζηλανδία επέβαλλαν στοχευμένα, τοπικά lockdowns αμέσως μόλις εντοπιζόταν μεγάλο επιδημιολογικό φορτίο σε πόλεις ή συγκεκριμένες περιοχές.
Το παράδειγμα της Ασίας
Στην Ιαπωνία, το μήνυμα της κυβέρνησης προς τους πολίτες ήταν σαφές: Αποφύγετε κλειστούς χώρους, συνωστισμό και στενές επαφές. Η κυβέρνηση του Τόκιο χρησιμοποίησε ένα σύστημα περιφερειακών μονάδων φροντίδας υγείας, με εκτεταμένους ελέγχους ανίχνευσης και αναλυτική πληροφόρηση και επικοινωνία. Με τη βοήθεια αυτού του πλέγματος, η χώρα δεν χρειάσθηκε να μπει καν σε lockdown.
H Nότια Κορέα εκμεταλλεύθηκε την τεχνολογία smartphone για να επικοινωνήσει τα μέτρα και πρωτοβουλίες σε ισχύ, αλλά και για σαφή πληροφόρηση της κοινής γνώμης. Η κυβέρνηση της Σεούλ μέσω ειδικών δωρεάν εφαρμογών ειδοποιεί τους πολίτες για τις περιοχές όπου εντοπίζοντα αυξημένα κρούσματα, παρέχοντας πρόσβαση σε τηλεϊατρική, ενώ ενημερώνει τους χρήστες για τους τύπους μάσκας που είναι διαθέσιμοι στα καταστήματα για αγορά.
Σύμφωνα με την κ. Γκάντι, δεν είναι πολύ αργά για τις χώρες που δεν υιοθέτησαν εξ αρχής αυτού του είδους την προσέγγιση. «Για τις ΗΠΑ, δεν πιστεύω ότι μπορούμε να μηδενίσουμε τα κρούσματα, δεδομένης της αρχικής αποτυχημένης αντιμετώπισης. Νομίζω όμως ότι πρέπει να εστιάσουμε στην ελαχιστοποίηση της διασποράς και της σφοδρότητας εξάπλωσης», αναφέρει.
Οι ειδικοί επιμένουν στη χρησιμότητα της χρήσης μάσκας. Σύμφωνα με μοντέλο του Ινστιτούτου Υγειονομικών Μετρήσεων της Ουάσιγκτον, εάν το 95% των Αμερικανών φορούσε μάσκα, θα μπορούσαν να είχαν σωθεί τουλάχιστον 63.000 ζωές στο διάστημα από 1η Μαρτίου-τέλη Σεπτεμβρίου.
Με πληροφορίες από Business Insider, WSJ, BBG
