
Kathimerini.gr
Οχι άδικα, δεδομένης της εικόνας που φτάνει στα τηλεσκόπια ο πλανήτης Αρης έχει «κατοχυρώσει» εδώ και δεκαετίες προσωνύμιο του «κόκκινου» πλανήτη.
Τώρα, επιστήμονες υποστηρίζουν πως ανακάλυψαν τα πιθανά αίτια πίσω από αυτό το χαρακτηριστικό χρώμα, με την έρευνά τους να ανατρέπει μια δημοφιλή θεωρία.
Ο Αρης είναι ένας από τους πιο καλά μελετημένους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος λόγω της εγγύτητάς του με τη Γη και των πολυάριθμων διαστημικών σκαφών που τον έχουν επισκεφθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Οι επισκέψεις αυτές έχουν παράσχει στους επιστήμονες δεδομένα που δείχνουν ότι το κόκκινο χρώμα του Αρη προέρχεται από «σκουριασμένα» ορυκτά που περιέχουν σίδηρο. Σε κάποιο χρονικό σημείο, ο σίδηρος στα πετρώματα του Αρη αντέδρασε με το νερό και το οξυγόνο, δημιουργώντας οξείδιο του σιδήρου, με τον ίδιο τρόπο που σχηματίζεται η σκουριά στη Γη.
Με την πάροδο δισεκατομμυρίων ετών, το οξείδιο του σιδήρου διασπάστηκε, μετατράπηκε σε σκόνη και ταξίδεψε σε ολόκληρο τον πλανήτη με τους ανέμους, που προκαλούν τεράστιες «καταιγίδες» σκόνης.
Προηγούμενες αναλύσεις του οξειδίου του σιδήρου στον Αρη, που βασίζονταν μόνο σε παρατηρήσεις από διαστημόπλοια, δεν είχαν εντοπίσει καμία ένδειξη νερού, γεγονός που οδήγησε τους ερευνητές στην άποψη ότι το οξείδιο του σιδήρου πρέπει να είναι αιματίτης. Το ορυκτό αυτό θεωρήθηκε ότι σχηματίστηκε μέσω αντιδράσεων με την ατμόσφαιρα του Αρη σε μια διαδικασία που έλαβε χώρα σε διάστημα δισεκατομμυρίων ετών. Αν αυτή η θεωρία ισχύει, ο αιματίτης θα έχει σχηματιστεί αργότερα στην ιστορία του Αρη, αφού πιθανολογείται ότι φιλοξενούσε λίμνες και ποτάμια στην επιφάνειά του.
Μια νέα έρευνα, ωστόσο, η οποία συνδυάζει δεδομένα από πολλαπλές αποστολές, υποδεικνύει ότι ένα ορυκτό που σχηματίζεται παρουσία κρύου νερού μπορεί να είναι υπεύθυνο για την κόκκινη απόχρωση και όχι ο αιματίτης.
«Ο Αρης εξακολουθεί να είναι ο κόκκινος πλανήτης», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Αντόμας Βαλαντίνας, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications. «Απλώς η αντίληψή μας για τους λόγους που ο Αρης είναι κόκκινος έχει αλλάξει», πρόσθεσε.
Η νέα μελέτη υποδεικνύει έναν διαφορετικό τύπο οξειδίου του σιδήρου στη σκόνη του Αρη, ο οποίος περιέχει νερό και ονομάζεται σιδηροϋδρίτης. Το ορυκτό αυτό σχηματίζεται σχετικά γρήγορα σε επαφή με το δροσερό νερό και πιθανότατα δημιουργήθηκε στον Αρη όταν το νερό κυλούσε ακόμα στην επιφάνεια του πλανήτη.
Προηγούμενες έρευνες είχαν επίσης προτείνει τον σιδηροϋδρίτη ως πιθανή αιτία της ερυθρότητας του Αρη, αλλά η νέα μελέτη συνδύασε για πρώτη φορά εργαστηριακές μεθόδους με δεδομένα παρατήρησης για να προσφέρει αποδείξεις.