Γράφει ο Δημήτρης Ρηγόπουλος
Αν και Παγκόσμια Ημέρα Καλοσύνης η χθεσινή, η υποδοχή του επίσημου λογοτύπου του μετρό Θεσσαλονίκης από τη δημιουργική κοινότητα της χώρας δεν ξεχείλιζε… καλοσύνη. Τα μαύρα σύννεφα που μαζεύονταν από τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν η «Ελληνικό Μετρό Α.Ε.» προκήρυξε για πρώτη φορά διαγωνισμό για τον σχεδιασμό της οπτικής ταυτότητας της νέας, πολυαναμενόμενης υποδομής της πόλης, έφεραν καταιγίδα αντιδράσεων, που εντοπίζονται τόσο στο διαδικαστικό όσο και στο αισθητικό σκέλος της υπόθεσης. Πλήθος χιουμοριστικών και ειρωνικών αναρτήσεων και memes στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συμπλήρωσε το σκηνικό.
Το σήμα του μετρό Θεσσαλονίκης αποκαλύφθηκε χθες το πρωί στο αμαξοστάσιο της Πυλαίας, παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Αποτελείται από το στυλιζαρισμένο πεζό γράμμα «μ», που παραπέμπει στον βυζαντινό τρόπο χειρόγραφης καλλιγραφικής γραφής, ως αναφορά στη βυζαντινή ιστορία της πόλης, έναν κύκλο που το περιβάλλει, παραπέμποντας στις σήραγγες του μετρό, και τη λέξη «METRO» γραμμένη με λατινικά κεφαλαία γράμματα που κάνει το λογότυπο εύληπτο και από τους μελλοντικούς ξένους χρήστες του πρώτου μέσου σταθερής τροχιάς της Θεσσαλονίκης ύστερα από πολλές δεκαετίες.
Μετρό Θεσσαλονίκης: Το «μ» που έσωσε ένα διαγωνισμό και δίχασε μια ολόκληρη πόλη-1Οπως εξήγησε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας, με τον τρόπο αυτόν, επετεύχθησαν «η καθαρότητα και η αναγνωρισιμότητα που απαιτείται σε ένα σύγχρονο σύστημα μεταφορών, ώστε το λογότυπο να είναι ευανάγνωστο και εύχρηστο σε κάθε του εφαρμογή». Ομως οι ειδικοί της οπτικής επικοινωνίας με τους οποίους μιλήσαμε δεν συμμερίζονται την υπουργική αισιοδοξία. Στέκονται στο «πολύ κακό προηγούμενο» που δημιουργεί η πολιτεία με αφορμή την «κάκιστη» διαχείριση ενός σημαντικού διαγωνισμού για τον σχεδιασμό της ταυτότητας του μετρό της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της χώρας. «Δυστυχώς, το αποτέλεσμα είναι κάτι που περιμέναμε όλοι όσοι παρακολουθήσαμε την πορεία της διαδικασίας του διαγωνισμού», σημειώνει ο Δημήτρης Φακίνος, διευθυντής του European Design Festival. Και συμπληρώνει: «Μια κριτική επιτροπή χωρίς κανέναν ειδικό στο branding έλαβε οκτώ προτάσεις, μερικές από τις οποίες προέρχονταν από τα σημαντικότερα γραφεία της Ελλάδας. Παρ’ όλα αυτά, έκρινε τον διαγωνισμό άγονο και έκανε απευθείας ανάθεση σε ένα πανελληνίως άγνωστο γραφείο (σ.σ. στη Marketing and Media Service Μονοπρόσωπη ΙΚΕ, με έδρα την Αγία Παρασκευή Αττικής). Σήμερα δημοσιοποιήθηκε ένας λογότυπος ανέμπνευστος, πρόχειρος, στερούμενος κάθε ενδιαφέροντος και αισθητικής. Οι λέξεις που μου έρχονται κατά νουν είναι “ντροπή”, “κρίμα” και “ελπίζω να πάμε σύντομα σε rebranding”».
Ο Θεσσαλονικιός Δημήτρης Παπάζογλου, από τους σημαντικότερους graphic designer της χώρας, ο οποίος συμμετείχε στον διαγωνισμό, ακούγεται τόσο στενοχωρημένος που δεν θέλει να μακρηγορήσει. «Ξέρετε, αισθητική δεν είναι μια ωραία εικόνα σε ένα περιοδικό, αλλά ένας ολόκληρος τρόπος αντίληψης των πραγμάτων. Αυτός ο τρόπος, που αποτυπώνεται από τη συμπεριφορά μας στον δρόμο μέχρι τις εκπομπές που βλέπουμε στην τηλεόραση, φαίνεται ότι δεν είναι καθόλου δημοφιλής στη χώρα», καταλήγει.