Σταύρος Ιωαννίδης
Η αντιμετώπιση της ιρανικής επίθεσης από την ισραηλινή αεράμυνα κατά την επιχείρηση «Σιδερένια Ασπίδα» προσφέρει χρήσιμα συμπεράσματα στους Ελληνες επιτελείς, καθώς, η εκδήλωση επίθεσης κορεσμού με χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών, πυραύλων τύπου κρουζ και βαλλιστικών πυραύλων αποτελεί ένα από τα βασικά σενάρια στον επιχειρησιακό σχεδιασμό των ενόπλων δυνάμεων.
Ηδη, από το 2021, αμέσως μετά την ελληνοτουρκική κρίση του Ορούτς Ρέις, τα επιτελεία προχώρησαν στη σύνταξη μιας εμπεριστατωμένης μελέτης, η οποία μάλιστα έλαβε την έγκριση του Συμβουλίου Αρχηγών Γενικών Επιτελείων (ΣΑΓΕ) και περιέχει τρία σχέδια για την ενίσχυση της ελληνικής αεράμυνας.
Το ακριβό σενάριο περιλαμβάνει την προμήθεια μεγάλου αριθμού οπλικών συστημάτων, αισθητήρων και πυρομαχικών που εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 6 δισ., το αμέσως επόμενο, σχεδόν στη μισή τιμή, προβλέπει μια λελογισμένη προμήθεια συστημάτων αεράμυνας για την ενίσχυση των αντιαεροπορικών ικανοτήτων της χώρας απέναντι σε σύγχρονες απειλές και ένα σαφώς φθηνότερο που δεν ξεπερνά τα 2 δισ. που στηρίζεται κυρίως στην αναβάθμιση των υφιστάμενων συστημάτων.
Αντιαεροπορικός θόλος
Μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ, ο Νίκος Δένδιας υποστήριξε ότι η Ελλάδα προχωρά στη δημιουργία ενός αντιαεροπορικού – αντίdrone θόλου στα πρότυπα του ισραηλινού Iron Dome. Όπως έχει αναφέρει και στο παρελθόν η «Κ», ο Εβρος και τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου αποκτούν σύστημα παρεμβολών για μη επανδρωμένα αεροσκάφη, το οποίο σε επόμενη φάση θα επεκταθεί στο κεντρικό Αιγαίο και την Κρήτη και μελλοντικά στα βόρεια σύνορα της χώρας.
Βασικό χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου συστήματος είναι η εκπομπή παρεμβολών με στόχο την απώλεια ελέγχου του UAV από τον χειριστή του (Soft Kill). Στόχος των επιτελείων, ωστόσο, είναι η διασύνδεση του συστήματος, μέσω του ΕΚΑΕ (Εθνικό Κέντρο Αεροπορικών Επιχειρήσεων), με τα αντιαεροπορικά όπλα που διαθέτουν οι ένοπλες δυνάμεις, ώστε, να υπάρχει η δυνατότητα κατάρριψης (Hard Kill).
Το σύστημα που μοιράζεται αρκετά χαρακτηριστικά με το Iron Dome του Ισραήλ, όσον αφορά στον εντοπισμό και την έγκαιρη προειδοποίηση για πιθανή απειλή, θα έχει δύο εκδοχές. Την «εποχούμενη» που θα τοποθετείται είτε σε οχήματα ή πλατφόρμες, όπως εναέρια μέσα και πλοία, ώστε να καλύπτει όσο το δυνατόν μεγαλύτερους τομείς και να αναπτύσσεται σε περιοχές όπου βρίσκονται ευαίσθητες υποδομές και τη «σταθερή» που θα αντιμετωπίζει μικρής και μεσαίας κατηγορίας drones με σκοπό την αναγνώριση και ταυτοποίηση απειλών.
Το σύστημα αντι-drone, σε συνδυασμό με τα υφιστάμενα αντιαεροπορικά όπλα, μπορεί να καλύψει σε μεγάλο βαθμό τις επιχειρησιακές ανάγκες της χώρας, αναφέρουν αρμόδιες πηγές στην «Κ», ωστόσο, είναι σαφές ότι αργά ή γρήγορα η αεράμυνα θα πρέπει να ενισχυθεί με νέα συστήματα.
Αντιπυραυλική άμυνα
Η μελέτη που καταρτίστηκε το 2021 προβλέπει τη σταδιακή απόσυρση των ρωσικών όπλων που καλύπτουν μεγάλο μέρος της αεράμυνας καθώς, λόγω αδυναμίας υποστήριξης με τις παρούσες γεωπολιτικές συνθήκες, η επιχειρησιακή τους ζωή πρόκειται να ολοκληρωθεί μέσα στην επόμενη πενταετία. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, η Ελλάδα στράφηκε στην Αρμενία για τεχνογνωσία και ανταλλακτικά αλλά οι προσπάθειες απέβησαν άκαρπες.
Ελληνες επιτελείς έχουν ήδη εξετάσει τις δυνατότητες των ισραηλινών συστημάτων Arrow και Barakγια την ενίσχυση της άμυνας έναντι πυραυλικών επιθέσεων. Η προμήθεια εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε σχεδόν 2 δισ. ευρώ και θα καλύψει σε μεγάλο βαθμό τις επιχειρησιακές ανάγκες της χώρας, αν και προς το παρόν, δεν έχει ληφθεί κάποια σχετική απόφαση.
F-35 σε ρόλο κυνηγού πυραύλων
Ενα σημαντικό συμπέρασμα που εξάγεται από την επιχείρηση «Σιδερένια Ασπίδα» και έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον των Ελλήνων επιτελών είναι η χρήση συνδυασμού μεθόδων και συγκεκριμένα αντιαεροπορικών όπλων και μαχητικών αεροσκαφών για την αντιμετώπιση των ιρανικών επιθέσεων. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», την κατάρριψη των μη επανδρωμένων Shahed ανέλαβαν κατά βάση τα ισραηλινά και συμμαχικά F-16, F-15 και Typhoon, ενώ, ορισμένα UAV αναχαιτίστηκαν από το Iron Dome. Ωστόσο, το «κυνήγι» των πυραύλων τύπου κρουζ ανατέθηκε στα F-35.
Οπως μεταφέρουν ισραηλινοί αξιωματούχοι στην «Κ», το βράδυ του Σαββάτου, τα F-35 πετούσαν σε γειτονικό εναέριο χώρο και χάρη στα ραντάρ μεγάλης εμβέλειας AESA που διαθέτουν, είχαν την ικανότητα να εντοπίσουν τους ιρανικούς πυραύλους από πολύ μεγάλη απόσταση. Τέτοια που έδινε στους πιλότους τον χρόνο να δουν την πορεία του πυραύλου και να στρέψουν εγκαίρως προς την κατεύθυνση του, περιμένοντας να τους προσπεράσει και στη συνέχεια με βλήματα αέρος / αέρος Python να τον καταρρίψουν. Η τακτική απέδωσε στο 100%, με την ισραηλινή αεροπορία να ανακοινώνει την κατάρριψη όλων των πυραύλων κρους που εξαπέλυσε το Ιράν.