
Kathimerini.gr
Γράφει ο Σταύρος Ιωαννίδης
Πλωτά drones (USV) με εντυπωσιακές δυνατότητες θέλει να εντάξει στον στόλο επιφανείας το Πολεμικό Ναυτικό για την ανάληψη αποστολών σε όλο το φάσμα του ναυτικού πολέμου. Το νεοσύστατο Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας προχώρησε σε εκδήλωση ενδιαφέροντος για την ανάπτυξη «Μη Επανδρωμένων Θαλάσσιων Σκαφών Επιφανείας» βάσει των προδιαγραφών που υπέβαλε το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού.
Την ώρα που η Ε.Ε. ετοιμάζεται να θέσει σε εφαρμογή το σχέδιο επανεξοπλισμού, η Ελλάδα επιδιώκει να κεφαλαιοποιήσει τη συγκυρία και να αναθερμάνει την έως τώρα κατακερματισμένη αμυντική της βιομηχανία, καλύπτοντας ταυτόχρονα το χαμένο έδαφος έναντι της Τουρκίας. Το πρόγραμμα ύψους 12 εκατομμυρίων ευρώ θα τρέξει άμεσα, με την προθεσμία υποβολής αιτήσεων να λήγει στις 15 Απριλίου.
Εκτός από τα USV, το ΕΛΚΑΚ προσκαλεί εταιρείες να καταθέσουν τις προτάσεις τους και για την ανάπτυξη συστήματος διαχείρισης μάχης, το οποίο θα εφαρμοστεί στις παλαιότερες κανονιοφόρους του Στόλου, με δυνατότητες σύνθεσης τακτικής εικόνας είτε σε τοπικό επίπεδο είτε σε δίκτυο.
Τα ελληνικά USV
Σύμφωνα με το ΕΛΚΑΚ, θα αναπτυχθούν δύο τύποι USV με παρόμοια χαρακτηριστικά, ώστε να καλυφθεί όλο το εύρος των ναυτικών επιχειρήσεων. Και τα δύο σκάφη θα μπορούν να λειτουργούν είτε χειροκίνητα είτε αυτόνομα και θα διαθέτουν τηλεχειριζόμενο πυροβόλο. Σύμφωνα με τις προδιαγραφές, θα διαθέτουν κονσόλες χειρισμού αισθητήρων, τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό, σύστημα παρακολούθησης της λειτουργίας των κινητήρων και κονσόλα οπλισμού, ενώ θα μπορούν να φιλοξενήσουν τριμελές πλήρωμα. Στην περίπτωση της αυτόνομης λειτουργίας, τα σκάφη, μεμονωμένα ή σε μορφή σμήνους, θα κατευθύνονται από έναν απομακρυσμένο σταθμό ελέγχου, ο οποίος θα μπορεί να φορτωθεί και στα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού.
Τα σκάφη θα πρέπει να επιχειρούν μέρα και νύχτα. Για τον σκοπό αυτό, θα είναι εξοπλισμένα με εγχώριας παραγωγής ηλεκτρο-οπτικούς αισθητήρες, θερμικές κάμερες, σύστημα λέιζερ για τον αυτόματο εντοπισμό και αναγνώριση στόχων σε μεγάλες αποστάσεις, ραντάρ ναυτιλίας και σύστημα άφεσης θερμοβολίδων και αντιμέτρων από απόσταση. Για τη μεγαλύτερη επιβιωσιμότητά τους στη μάχη, στα USV θα εγκατασταθεί σύστημα αντι-drone και θα υπάρχει πρόβλεψη για μελλοντική εγκατάσταση εκτοξευτήρα ρουκετών ή κατευθυνομένων βλημάτων, με το ναυτικό επιτελείο να εξετάζει την προσθήκη των ισραηλινών Spike.
Πολεμικές αποστολές
Το πρώτο σκάφος, μικρότερων διαστάσεων (έως 10 μέτρα), θα αναπτυχθεί με περιορισμένα επιχειρησιακά χαρακτηριστικά και αντικείμενο την επιτήρηση θαλάσσιων ζωνών, παράκτιων και παραποτάμιων περιοχών. Το σκάφος θα πρέπει να είναι σε θέση να αναλάβει άμεσα τον ρόλο του, ενώ θα υπάρχει η δυνατότητα μελλοντικής τροποποίησης χάρη στην αρθρωτή σχεδίαση, ώστε να διευρυνθεί ο κατάλογος των αποστολών.
Το δεύτερο σκάφος θα προορίζεται για την ανάληψη πολεμικών επιχειρήσεων. Θα είναι μεγαλύτερο σε μέγεθος (έως 17 μέτρα) με κύριο αντικείμενο την προστασία λιμένων, όρμων, ναυτικών βάσεων, θαλάσσιων υποδομών και ναυτικών μονάδων, την ανάληψη αποστολών έρευνας και διάσωσης (SAR) και τη συμμετοχή σε μορφές ναυτικού πολέμου. Θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε ως drone καμικάζι ή να φέρει εξειδικευμένο οπλισμό όπως τα κατευθυνόμενα βλήματα Spike που θα προμηθευτεί το Πολεμικό Ναυτικό με τα οποία θα μπορεί να προσβάλλει άλλα πλοία και παράκτιους στόχους ή –με την κατάλληλη διαμόρφωση– να συμμετέχει σε μορφές ανθυποβρυχιακού ή αντιαεροπορικού πολέμου.
Στις προδιαγραφές που έχει θέσει το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού, προβλέπεται ότι αμφότερα τα σκάφη θα πρέπει να έχουν χαρακτηριστικά «stealth», δηλαδή να σχεδιαστούν με τρόπο που θα εξασφαλίζει χαμηλή οπτική, ηλεκτρομαγνητική (RCS) και θερμική (IR) υπογραφή και να κατασκευαστούν από ειδικά κράματα αλουμινίου ή ενισχυμένα συνθετικά υλικά. Τα σκάφη θα είναι εξοπλισμένα με τουλάχιστον δύο κύριες μηχανές DIESEL, ενώ το μεγαλύτερο θα διαθέτει επιπλέον σύστημα πρόωσης για εκτέλεση αθόρυβου πλου σε ταχύτητες έως 8 κόμβους.
Τα σκάφη θα πρέπει να επιχειρούν πλήρως σε κατάσταση θάλασσας επιπέδου 3 και 4 αντίστοιχα με μέγιστη ταχύτητα 40 και 50 κόμβους και να έχουν εξασφαλισμένη επιβιωσιμότητα σε κατάσταση επιπέδου 5 και 7 στην ανοιχτή θάλασσα. Η επιχειρησιακή εμβέλεια του μικρότερου σκάφους θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 200 ναυτικά μίλια και διπλάσια για το μεγαλύτερο, ενώ η αυτονομία (σε κατάσταση αναμονής) να υπερβαίνει τις 14 ημέρες. Για το σκάφος των 17 μέτρων, η αυτονομία του αθόρυβου πλου θα πρέπει να προσεγγίζει τις 8 ώρες.
«Υπαρξιακή ανάγκη»
Η εγχώρια παραγωγή αμυντικών συστημάτων είναι «υπαρξιακή ανάγκη», επισημαίνει ο Νίκος Δένδιας σχολιάζοντας την προκήρυξη του ΕΛΚΑΚ και τονίζει ότι «στόχος είναι η Ελλάδα να σταματήσει να αγοράζει από το «ράφι» και να επιτύχει μια σημαντική αύξηση της συμμετοχής του ελληνικού αμυντικού οικοσυστήματος στο ΑΕΠ, από το 0,7% που βρίσκεται σήμερα».
«Με μόλις 9 μήνες λειτουργίας, το ΕΛΚΑΚ έχει κάνει σημαντικές κινήσεις για την περαιτέρω ενεργοποίηση του εγχώριου οικοσυστήματος αμυντικής καινοτομίας» υπογραμμίζει ο διευθύνων σύμβουλος του ΕΛΚΑΚ, Παντελής Τζωρτζάκης.