Kathimerini.gr
Τέτοιες ημέρες το 2015, σύμπασα η ευρωπαϊκή Αριστερά –ανάμεσά της και το γερμανικό Die Linke– παρακολουθούσε με κομμένη την ανάσα το πείραμα της «πρώτης φοράς Αριστερά» στην Ελλάδα. Τότε, ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν σημείο αναφοράς, πρότυπο και παράδειγμα. Δέκα χρόνια μετά, ο «όλος» ΣΥΡΙΖΑ, διασπασμένος και αποδυναμωμένος, προσπαθεί να εξαγάγει τα δικά του συμπεράσματα από την εκλογική έκπληξη της γερμανικής Αριστεράς.
Τα μεγέθη, φυσικά, διαφέρουν, αλλά είναι ενδεχομένως και ενδεικτικά. Τότε, ο ΣΥΡΙΖΑ κόμιζε την προοπτική της κυβερνητικής εναλλακτικής. Σήμερα, η εκλογική επιτυχία του Die Linke αφορά μια καταγραφή της τάξης του 9%· σημαντική αναμφίβολα, με δεδομένη την περιπέτεια φθοράς που αντιμετώπισε και το γερμανικό κόμμα της Αριστεράς τα προηγούμενα χρόνια.
Ανά(σ)ταση
Το γεγονός, επομένως, ότι ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά –δύο κόμματα που στελεχιακά απαρτίζονται από πρόσωπα που κυβέρνησαν την περίοδο 2015-2019– καλούνται να «διδαχθούν» από το παράδειγμα του Die Linke ενδεχομένως να αντικατοπτρίζει, δημοσκοπικά και οργανωτικά αδιέξοδα. Εμπειρο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ επισήμανε παραστατικά στην «Κ» αυτή την παράμετρο, λέγοντας πως «μια θετική μονοψήφια εκλογική καταγραφή ενός αριστερού κόμματος στη Γερμανία δεν θα έπρεπε να ενθουσιάζει δυνάμεις που μέχρι πριν 2 χρόνια ήταν διεκδικητές της διακυβέρνησης στην Ελλάδα». Ισως αυτό που εμπνέει και προκαλεί ελπίδες ανάλογης ανασυγκρότησης στην εγχώρια Αριστερά είναι η ραγδαία, απρόσμενη και αριθμητικά εντυπωσιακή ανά(σ)ταση του Die Linke.
Εναν χρόνο πριν, το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς που ιδρύθηκε το 2007 από δυνάμεις του PDS και της WASG, έδειχνε να κλείνει τον ιστορικό του κύκλο. Η Σάρα Βάγκενκνεχτ, επιδραστικό στέλεχος για χρόνια, αποχωρούσε μαζί με την ομάδα της για να δημιουργήσει ένα προσωποκεντρικό κόμμα που αναμείγνυε σοσιαλιστικές, με αντιμεταναστευτικές και αντι-woke ιδέες. Το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών που ακολούθησαν ήταν απογοητευτικό για το Die Linke. Δημοσίευμα της taz ανέφερε χαρακτηριστικά πως όσοι μιλούσαν πλέον για τη γερμανική Αριστερά, χρησιμοποιούσαν περισσότερο χρόνο παρελθοντικό. Την ίδια στιγμή, η Βάγκενκνεχτ έδειχνε να εδραιώνεται στην πολιτική σκακιέρα όσο οι πρώην σύντροφοί της προσπαθούσαν να επινοήσουν τη συνταγή για το δικό τους rebranding. Τελικώς το rebranding πέτυχε και η Σάρα έμεινε εκτός Βουλής.
Αυτή την, όπως φάνηκε, πετυχημένη συνταγή του rebranding αποκωδικοποιούν σήμερα εν Ελλάδι ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά. Από την Κουμουνδούρου, το αποτέλεσμα του Die Linke χαρακτηρίζεται ελπιδοφόρο. Παράλληλα, η μεγάλη εκλογική πτώση των σοσιαλδημοκρατών του SPD και του Ολαφ Σολτς έδωσε στον Σωκράτη Φάμελλο την αφορμή να «καρφώσει» το ΠΑΣΟΚ. «Η κατάρρευση των Σοσιαλδημοκρατών οφείλεται ξεκάθαρα στο γεγονός ότι το SPD επέλεξε να υλοποιήσει συντηρητικές πολιτικές και όχι φιλολαϊκές, αριστερές και προοδευτικές», σχολίαζε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι τα προηγούμενα χρόνια, υπήρχαν επώνυμες φωνές μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ που πρότειναν την ένταξη του κόμματος στην οικογένεια της ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας, εν ονόματι της διεύρυνσης που είχε εκκινήσει ο Αλέξης Τσίπρας. Η περιπέτεια Κασσελάκη θα έθετε εκ των πραγμάτων άλλες προτεραιότητες στην ατζέντα της Κουμουνδούρου.
Rebranding
Από την άλλη, για τη Νέα Αριστερά, η εκλογική επιτυχία του Die Linke λειτουργεί ως αντεπιχείρημα απέναντι σε πρώην και νυν συντρόφους τους που υποστήριζαν τη «στροφή στο κέντρο». «Η Αριστερά στη Γερμανία πέτυχε γιατί επέκρινε τη συστημική στροφή των Πρασίνων και τους τυχοδιωκτικούς ελιγμούς της Βάγκενκνεχτ», λέει στην «Κ» στέλεχος της νεότερης φουρνιάς της Πατησίων, εξηγώντας πως η στροφή σε αριστερές θέσεις για την ακρίβεια, το ζήτημα της κατοικίας και το μεταναστευτικό ήταν το «κλειδί» της ανατροπής του Die Linke. Αλλοι στη Νέα Αριστερά κρούουν το «καμπανάκι» σε συντρόφους τους (με το βλέμμα στραμμένο στην πρόταση περί ενός ελληνικού Λαϊκού Μετώπου) υποστηρίζοντας πως η γερμανική Αριστερά πέτυχε στις εκλογές επειδή δεν αναλώθηκε σε συζητήσεις περί ευρύτερων συνεργασιών, αλλά επειδή προέταξε πριν από όλα τις δικές της πολιτικές θέσεις.
Αναμφίβολα, πάντως, στελέχη σε Κουμουνδούρου και Πατησίων τις τελευταίες ημέρες μελετούν την καμπάνια και τη μεθοδολογία που υιοθέτησε το Die Linke για να ξεπεράσει την κρίση του. Μια μεθοδολογία που δεν περιορίζεται στη χαρισματική ροκ σταρ ηγέτιδα του, τη 36χρονη Χάιντι Ράιχινεκ –που ξεχωρίζει για το τατουάζ της Ρόζα Λούξεμπουργκ, την αγάπη της για τη μέταλ, αλλά και για την άμεση και σύγχρονη εκφορά πολιτικού λόγου– αλλά αφορά κυρίως τη δυναμική γείωση του κόμματος στην κοινωνία, τα κινήματα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και κυρίως τη νεολαία. Το «ροκ» γερμανικό μονοπάτι ίσως να φέρνει στο μυαλό κάποιων μνήμες ελληνικού 2015, ουδείς, όμως, παραβλέπει ότι δέκα χρόνια μετά την «πρώτη φορά Αριστερά», ο «όλος» ΣΥΡΙΖΑ καλείται να βρει τρόπους να απαγκιστρωθεί από το μελαγχολικό βαλς της φθοράς.
