Kathimerini.gr
Τη θεσμοθέτηση και στο ελληνικό εκλογικό σύστημα της επιστολικής ψήφου, αρχής γενομένης από τις ευρωεκλογές του ερχόμενου Ιουνίου, ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός κατά την εισαγωγική ομιλία του στο υπουργικό συμβούλιο. Ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε πως η συγκεκριμένη τομή «είναι κάτι που έχουν υιοθετήσει τα περισσότερα κράτη και είναι ώρα να ισχύσει στον τόπο μας», θέλοντας να αναδείξει πως το συγκεκριμένο σύστημα έχει ήδη δοκιμαστεί στο εξωτερικό. Ο στόχος της κυβέρνησης με αυτή την «ιστορική τομή», όπως τη χαρακτήρισε ο κ. Μητσοτάκης, είναι τριπλός:
1. Η μεταρρύθμιση δίνει επικοινωνιακό «αέρα» στη διαδικασία των ευρωεκλογών, που παραδοσιακά συγκεντρώνει μικρότερο ενδιαφέρον από τις εθνικές εκλογές. «Εισάγουμε μία καινοτομία που αποτελεί την καλύτερη διαφήμιση για την εκλογική διαδικασία που έχουμε μπροστά μας», λέει στην «Κ» κυβερνητική πηγή, εξηγώντας πως η κυβέρνηση θέλει να αναζωογονήσει τη διαδικασία.
2. Αποτελεί χτύπημα στην αποχή. Ενα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει η χώρα τα τελευταία δέκα χρόνια σε όλες τις εκλογικές διαδικασίες είναι το μεγάλο ποσοστό αποχής. Η εκλογική διαδικασία με τη νέα μεταρρύθμιση «εμπλουτίζεται και αλλάζει», καθώς «είναι η πιο ισχυρή απάντηση στην αποχή», είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός. Και πράγματι, με την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου και εντός Ελλάδος, ειδικές κατηγορίες, όπως υπερήλικοι, ασθενείς, άτομα με αναπηρία, νέοι που δουλεύουν σεζόν, εργαζόμενοι τις ημέρες των εκλογών, μαθητές που μπορεί να έχουν εξετάσεις, θα μπορούν να συμμετάσχουν στις εκλογές, που υπό άλλες συνθήκες δεν θα ήταν δυνατόν, «και αυτό είναι μια μεγάλη δημοκρατική κατάκτηση». Να σημειώσουμε βέβαια ότι η επιστολική ψήφος δεν αφορά μόνο ειδικές κατηγορίες, θα ισχύσει για το σύνολο του εκλογικού σώματος εντός και εκτός Ελλάδας.
3. Ο πρωθυπουργός απευθύνεται και πολιτικά σε κατηγορίες όπως οι νέοι, που ειδικά αρχές καλοκαιριού το πιθανότερο είναι να μην πάνε να ψηφίσουν, διευρύνοντας το εκλογικό σώμα και ο ίδιος προσωπικά το ακροατήριο στο οποίο απευθύνεται. Ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε πως η δυνατότητα αυτή «διευρύνει το σώμα των πολιτών που συμμετέχουν στις εκλογές», τονίζοντας πως όσον αφορά το εξωτερικό δεν θα υπάρχει καν η ανάγκη να οργανώσουμε ειδικά εκλογικά τμήματα, καθώς «κάθε απόδημος θα μπορεί να ψηφίζει από το σπίτι του με άνεση, διαθέτοντας όλες τις δικλίδες ασφαλείας».
Η εκκρεμότητα
Τέλος, ο Θοδωρής Λιβάνιος ανέφερε ότι επανέρχεται το κώλυμα για τους βουλευτές, που εάν θέλουν να είναι υποψήφιοι για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να παραιτηθούν, κάτι που είχε καταργήσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Το μόνο θέμα που παραμένει σε εκκρεμότητα είναι τι θα γίνει με όσους ευρωβουλευτές έχουν ήδη δύο θητείες και αν θα μπει όριο, «κόβοντάς τους» από την επόμενη διαδικασία. Η άλλη σκέψη είναι απλώς ο πρωθυπουργός να τους ζητήσει να τον «διευκολύνουν».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δείχνει τον φάκελο της επιστολικής ψήφου κατά τη διάρκεια του χθεσινού υπουργικού συμβουλίου. Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός είχε ανακοινώσει πως στις επερχόμενες ευρωεκλογές, τον Ιούνιο, θα ισχύσει και «και στη χώρα μας το σύστημα που έχουν υιοθετήσει τα περισσότερα κράτη». [INTIME NEWS]
Χωρίς αλλαγές στις ευρωκάλπες – Το παρασκήνιο της απόφασης
Από σαράντα κύματα πέρασε η κυβέρνηση μέχρι ο Κυριάκος Μητσοτάκης να φθάσει στις χθεσινές ανακοινώσεις στο υπουργικό, όπου δημοσιοποίησε την πρόθεσή του, όπως είχε διαφανεί το τελευταίο διάστημα, να διατηρήσει το υπάρχον εκλογικό σύστημα στις ευρωεκλογές, δηλαδή τη χώρα ως ενιαία εκλογική περιφέρεια και τον σταυρό προτίμησης. Ο κ. Μητσοτάκης αιτιολόγησε την απόφασή του λέγοντας ότι «θα ισχύσει ο σταυρός προτίμησης, γιατί τον πρώτο λόγο έχουν οι πολίτες και όχι ο αρχηγός κάθε παράταξης με τη λίστα που θα επιλέγει ο ίδιος». Πώς, όμως, κατέληξε στην απόφαση ο σταυρός να παραμείνει πανελλαδικά, παρότι όπως αποκάλυψε ο ίδιος στο υπουργικό συμβούλιο υπήρξε «προβληματισμός για το εάν θα υπάρξει διαίρεση της επικράτειας» σε πέντε περιφέρειες.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η απόφαση πάρθηκε για δύο βασικούς λόγους: Πρώτον, η κατάτμηση είχε αρκετά διαδικαστικά προβλήματα, με μεγαλύτερο την αρχή της αναλογικότητας. Πηγές που ήταν στις συζητήσεις λένε πως «το πόσοι ευρωβουλευτές θα εκλέγονταν ανά περιφέρεια ήταν ένας δυσεπίλυτος γρίφος που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην απόρριψη τελικά αυτού του μοντέλου». Δεύτερον, ο πρωθυπουργός έλαβε υπόψη του και το πολιτικό σκέλος, καθώς κρίθηκε πως μια αλλαγή στον τρόπο εκλογής των ευρωβουλευτών θα άνοιγε μια συζήτηση με τα κόμματα της αντιπολίτευσης που θα αποπροσανατόλιζε από την ουσία, η οποία είναι η εκλογή αξιόλογων προσώπων στην Ευρωβουλή, κάτι που ο ίδιος θεωρεί το πιο μείζον. «Αγκάθι» πάντως στη διατήρηση του υπάρχοντος συστήματος είναι το γεγονός ότι η πανελλαδική σταυροδοσία ευνοεί τους «σταρ» και εν γένει τα γνωστά πανελλαδικά πρόσωπα, κάτι το οποίο ο κ. Μητσοτάκης έχει καυτηριάσει κατά το παρελθόν. Τούτο λύνεται, σύμφωνα με συνεργάτες του πρωθυπουργού, από την κατάρτιση των ψηφοδελτίων. «Ο πρωθυπουργός θα βάλει στις λίστες πρόσωπα που θεωρεί ότι μπορούν να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις του ευρωβουλευτή», προσθέτουν οι ίδιες πηγές.
Το ενδιαφέρον παρασκήνιο είναι πως η απόφαση να παραμείνει πανελλαδικά η σταυροδοσία ήταν ουσιαστικά αυτή που πριμοδότησε τελικά την εισαγωγή της επιστολικής ψήφου. Οπως λένε καλά πληροφορημένες πηγές, ο πρωθυπουργός ήθελε διακαώς να κάνει κάποια τομή ώστε να αναζωογονήσει το ενδιαφέρον για τις ευρωεκλογές. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η ιδέα της επιστολικής ψήφου έπεσε στο τραπέζι περίπου ένα μήνα πριν σε μια πολύ κλειστή σύσκεψη. Στον πρωθυπουργό, όπως φάνηκε από την αντίδρασή του, άρεσε η ιδέα και την κράτησε στο συρτάρι, ζητώντας από τους λίγους παρόντες να μη γίνει περαιτέρω συζήτηση. Με δεδομένο πως η αρχική απόφαση για κατάτμηση της χώρας σε περιφέρειες έδειχνε πως έχει αρκετά δυσεπίλυτα προβλήματα και η ιδέα να παραμείνει το εκλογικό σύστημα ως έχει κέρδιζε διαρκώς έδαφος, ο πρωθυπουργός σκεφτόταν όλο και πιο σοβαρά πως η τομή που είχε κατά νου θα μπορούσε να είναι η επιστολική ψήφος, ζητώντας από την υπουργό Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως και τον αναπληρωτή Θοδωρή Λιβάνιο να εξετάσουν όλες τις παραμέτρους και αν το συγκεκριμένο σύστημα μπορεί να εφαρμοστεί στην Ελλάδα, όπως γίνεται στο εξωτερικό. Οπερ και εγένετο.
