Kathimerini.gr
Σταύρος Παπαντωνίου
Πώς καταλήξαμε στο «φώτο φίνις» των εκλογών σε μια διαμάχη με προσωπικά χαρακτηριστικά μεταξύ Κυριάκου Μητσοτάκη και Νίκου Ανδρουλάκη; Ηταν πάντα έτσι ή εξελίχθηκε αρνητικά στην πορεία; Η «Κ» επιχειρεί να φωτίσει σκοτεινά σημεία μιας «σχέσης» που κυριάρχησε τις τελευταίες εβδομάδες στην προεκλογική σκηνή και μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμη και μετά το σημερινό αποτέλεσμα των εκλογών.
«Διαφορετικές στρατηγικές, ίδιος στόχος». Αυτή τη φράση χρησιμοποίησε ουκ ολίγες φορές ο Κυριάκος Μητσοτάκης τις τελευταίες ημέρες, επιχειρώντας να εξηγήσει γιατί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αρνείται σε κάθε τόνο τη συνεργασία «με τη Ν.Δ. του Μητσοτάκη». Η πραγματικότητα είναι ότι η Νέα Δημοκρατία και προσωπικά ο πρωθυπουργός, αμέσως μετά την εκλογή Ανδρουλάκη στην ηγεσία του κόμματος, έδειξε διάθεση προσέγγισης. Τις πρώτες τότε ημέρες, μάλιστα, που το ΠΑΣΟΚ παρουσίασε μια δημοσκοπική έκρηξη, τα «γαλάζια» στελέχη, θέλοντας να πικάρουν τον ΣΥΡΙΖΑ, έλεγαν στα τηλεπαράθυρα πως ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να κατρακυλήσει στην τρίτη θέση, δίνοντας μια ανέλπιστη αβάντα στον νεοφώτιστο αρχηγό. Η πρόσκληση του κ. Μητσοτάκη στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ σε μια τυχαία συνάντησή τους στη Βουλή έδειξε πως το Μαξίμου ήθελε να διατηρήσει ανοιχτή δίοδο προσέγγισης με το ΠΑΣΟΚ, καθώς στα ταραγμένα χρόνια του μνημονίου είχαν συνταχθεί απέναντι στον «λαϊκισμό του ΣΥΡΙΖΑ».
Ο στόχος, διπλός: είτε ένα ανοικτό παράθυρο σε μια πιθανή ανάγκη για κυβέρνηση συνεργασίας είτε το κλείσιμο του ματιού στους ψηφοφόρους του κόμματος, που ποτέ δεν σταμάτησαν να αποτελούν στόχο για τη Ν.Δ. Ο κ. Ανδρουλάκης σύντομα έστειλε εμφατικά το μήνυμα πως η περίοδος που η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ «ήταν στην ίδια πλευρά» είχε παρέλθει. Το Μαξίμου αντελήφθη την κατεύθυνση που έδινε στο ΠΑΣΟΚ ο νέος πρόεδρός του και δεν άργησε να περάσει στην επόμενη φάση: στην αποδόμηση.
Ηταν περίπου ένα χρόνο πριν, την άνοιξη του 2022, που η επίθεση κυβερνητικών στελεχών στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ εκδηλώθηκε συντονισμένα με κεντρικό επιχείρημα πως «ξεφουσκώνει» και «δεν μιλάει πολιτικά». «Ο στόχος ήταν ο ίδιος, αλλά η προσέγγιση διαφορετική», λέει στην «Κ» αναλυτής, επισημαίνοντας πως αφού ο Νίκος Ανδρουλάκης έδειξε πως δεν έχει διάθεση να υπάρχει δίαυλος επικοινωνίας κεντρικά, έπρεπε η Ν.Δ. να τον παρακάμψει και να απευθυνθεί στη βάση του τρίτου κόμματος. «Ουδέποτε το ΠΑΣΟΚ και ο χώρος αυτός σταμάτησε να απασχολεί την κυβέρνηση, καθώς αποτελεί μια πολύ σημαντική δεξαμενή στον δρόμο για την αυτοδυναμία», εξηγεί στην «Κ» κυβερνητική πηγή.
Παρά το γεγονός πάντως ότι υπήρχε εμφανής απόσταση μεταξύ των δύο κομμάτων, στο Μέγαρο Μαξίμου κάθε άλλο παρά απέκλειαν το ενδεχόμενο συγκυβέρνησης, «εφόσον αυτό έδειχνε το αποτέλεσμα των εκλογών», με τον κ. Μητσοτάκη να έχει αρχίσει να επιτίθεται στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, αλλά «ελεγχόμενα».
Η αποκάλυψη των υποκλοπών όξυνε την αντιπαράθεση που ήδη είχε αρχίσει. Η κυβέρνηση βρέθηκε σε δύσκολη θέση και έπρεπε να απολογηθεί έναντι του μικρού κεντροαριστερού κόμματος. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ άρχισε να δίνει χαρακτηριστικά προσωπικής κόντρας με τον πρωθυπουργό, μιλώντας για παρακράτος που συντονίζει το Μαξίμου.
Ο πρωθυπουργός αναγκαστικά εκείνη την περίοδο έπαιζε άμυνα, αλλά με τις εκλογές να απέχουν λιγότερο από ένα χρόνο ήταν πλέον σαφές πως το χάσμα δεν μπορούσε να γεφυρωθεί. «Ο πρωθυπουργός αντιλαμβανόταν πλέον πως το σενάριο συγκυβέρνησης είναι δύσκολο και έπρεπε να ακολουθήσει άλλη στρατηγική για τον κομβικό στόχο της αυτοδυναμίας», αναφέρει κυβερνητική πηγή, που κατηγορεί τον κ. Ανδρουλάκη πως μετέτρεψε μια πολιτική διαφορά σε προσωπική βεντέτα. Η ίδια πηγή, σχολιάζοντας τη σχέση των δύο, απαντά με ειλικρίνεια πως ουσιαστικά «είναι μια σχέση που δεν υπήρξε ποτέ». Οδεύοντας πλέον προς τις εκλογές, για τον πρωθυπουργό ήταν μονόδρομος να αναδείξει την «εμμονή Ανδρουλάκη μαζί του» και να απευθυνθεί καθαρά, όπως κάνει το τελευταίο διάστημα, στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ, που δείχνουν σε ένα μεγάλο ποσοστό πως ο ομφάλιος λώρος της συγκυβέρνησης δεν έχει κοπεί ακόμη.
Οταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξελέγη πρωθυπουργός, ο Νίκος Ανδρουλάκης ήταν ακόμη ευρωβουλευτής. Οι πληροφορίες από τις Βρυξέλλες λένε πως ο μετέπειτα πρόεδρος του κόμματος είχε ιδιαίτερα καλές σχέσεις με αρκετούς συναδέλφους του της Ν.Δ. και συνομιλώντας μαζί τους έδειχνε να κρατάει στάση αναμονής έναντι του νέου τότε πρωθυπουργού. «Δεν μιλούσε αρνητικά για τον κ. Μητσοτάκη, αλλά ήταν σε μια λογική να δούμε πώς θα κινηθεί», επισημαίνει «γαλάζια» πηγή που συνομιλούσε τακτικά με τον κ. Ανδρουλάκη, περιγράφοντας έναν άνθρωπο που εκ φύσεως δεν είναι επιθετικός πολιτικά. Οι πληροφορίες λένε πως «σύντομα» η άποψη του ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ άρχισε να γίνεται αρνητική για τον πρωθυπουργό λόγω κυρίως των θέσεών του στην οικονομία, «που δεν ταίριαζαν με την κουλτούρα του Ανδρουλάκη».
Το πρώτο κομβικό σημείο καμπής, ωστόσο, ήταν οι εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ. Οπως λένε καλά πληροφορημένες πηγές, ο υποψήφιος πρόεδρος ενοχλήθηκε σφόδρα την περίοδο εκείνη, χωρίς να το εκφράσει δημοσίως, καθώς μπορεί να μην ήξερε ότι παρακολουθείται, αλλά διαπίστωσε «πως η κυβέρνηση εμπλέκεται στη διαδικασία» και προσπαθεί να παρέμβει υπέρ κάποιου υποψηφίου. Τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ενοχλούσε και κάτι ακόμη: «Ο τρόπος που προσέγγιζε ο κ. Μητσοτάκης το κόμμα του είχε μια δόση αλαζονείας, σαν να ήταν το ΠΑΣΟΚ ο μικρός εταίρος της Ν.Δ.», λέει κομματική πηγή.
Αυτή η τάση, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, αποτυπώθηκε και στον τρόπο πρόσκλησης του κ. Ανδρουλάκη. «Δεν ακολουθήθηκε ποτέ η θεσμική οδός, αλλά ήταν μόνο μια κουβέντα στο πόδι περισσότερο για εντυπώσεις». Η εκλογή του κ. Ανδρουλάκη στην ηγεσία του ιστορικού κόμματος δεν άλλαξε κάτι, αντιθέτως η «σχέση» με το Μέγαρο Μαξίμου συνεχώς διολίσθαινε, με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να λέει διαρκώς πως ο πρωθυπουργός κυβερνάει με αλαζονεία.
Οι υποκλοπές
Το σημείο καμπής, ωστόσο, θα ερχόταν τον Αύγουστο. Η υπόθεση των υποκλοπών ήταν η αιτία που η σχέση των δύο πολιτικών αρχηγών πήρε χαρακτηριστικά προσωπικής βεντέτας. Ο Ανδρουλάκης εκμυστηρευόταν σε συνομιλητές του πως δεν είναι δυνατόν να υπάρχει διπλή προσπάθεια παγίδευσης του κινητού του. Η «αντιδεξιά» κουλτούρα με την οποία μεγάλωσε από παιδί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μπορούσε πλέον να απελευθερωθεί χωρίς ενοχές, αφού επισήμως αποτέλεσε «στόχο της Δεξιάς». Στη Χαριλάου Τρικούπη πιστεύουν πως η «εμμονή» που καταλογίζει ο πρωθυπουργός στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ είναι αντίστροφη. «Ο κ. Μητσοτάκης ποτέ δεν ήθελε τον Ανδρουλάκη πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ και όταν εξελέγη δεν του συγχώρεσε πως δεν ήταν του χεριού του», λέει κομματική πηγή. Το επόμενο επεισόδιο αυτής της «κρητικής βεντέτας» θα παιχτεί μετά τις εκλογές.
