Kathimerini.gr
Η φυσική εχθροπάθεια ανάμεσα σε Χαμάς και Ισραήλ δεν επιτρέπει συμφωνίες που μπορούν να μακροημερεύσουν. Η αμοιβαία δυσπιστία και οι διαφορετικές στοχεύσεις οδηγούν σε σκόπιμες παρερμηνείες των συμφωνιών που προτείνονται από τους διαμεσολαβητές, εν προκειμένω την Αίγυπτο και το Κατάρ, με αποτέλεσμα ακόμη και όταν ένα μέρος αποδέχεται τους προτεινόμενους όρους, το άλλο να δηλώνει ότι δεν ικανοποιείται από αυτούς.
Πέραν βέβαια της ουσίας, μαίνεται και ένας πόλεμος επικοινωνίας και προπαγάνδας, πολλές φορές με όρους ηθικής, αλλά βέβαια και τακτικισμοί ώστε να εξυπηρετούνται τα βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα συμφέροντα των εμπλεκόμενων μερών.
Η Χαμάς επιθυμεί την κατάπαυση του πυρός για να κερδίσει χρόνο, ενδεχομένως να αναδιοργανωθεί σε σχετικό ή απόλυτο βαθμό και βέβαια προκειμένου να διακοπεί η τεράστια ανθρωπιστική καταστροφή που συντελείται στη Γάζα, ενώ μεσομακροπρόθεσμα θέλει να καταφέρει να επιβιώσει πολιτικά και επιχειρησιακά των ισραηλινών επιχειρήσεων.
Το Ισραήλ, από την άλλη, θέλει να εξουδετερώσει τον κίνδυνο που συνιστά η Χαμάς, να την εξοντώσει πολιτικά, ώστε στη θέση της να γεννηθεί κάτι καινούργιο (βέβαια η σφοδρότητα των επιχειρήσεων και η μεταχείριση των Παλαιστινίων της Γάζας, καθώς επίσης και οι ακραίες αντιλήψεις αυτών που σήμερα κυβερνούν το Ισραήλ, προς την αντίθετη κατεύθυνση οδηγούν) και να εξασφαλίσει μία φόρμουλα διακυβέρνησης της Γάζας την επόμενη ημέρα που δεν θα το απειλεί και θα του δίνει τη δυνατότητα να ασκεί κάποιου είδους έλεγχο. Και βέβαια να απελευθερώσει όσο το δυνατόν περισσότερους ομήρους, ιδανικά όλους όσους βρίσκονται στη ζωή.
Πάντως, η κυβέρνηση Νετανιάχου δείχνει αποφασισμένη να ολοκληρώσει τις επιχειρήσεις στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένης της Ράφα. Η διεθνής κοινότητα σύσσωμη αντιτίθεται σε αυτό, αλλά η πλειονότητα των Ισραηλινών, ακόμη και αυτοί που αποστρέφονται τον Νετανιάχου, υποστηρίζει τη συνέχιση των επιχειρήσεων (σοκαρισμένη ακόμη από τις τρομοκρατικές ενέργειες της 7ης Οκτωβρίου).
Τι επιδιώκει η Χαμάς
Εντούτοις, με την αποδοχή της κατάπαυσης του πυρός από μεριάς Χαμάς ανακατεύεται η τράπουλα, αφού υποχρεώνονται ακόμη και αραβικές ηγεσίες που την αντιστρατεύονται, όπως η σαουδαραβική, αλλά και η ιορδανική και ασφαλώς η αιγυπτιακή, να στηρίξουν την πρωτοβουλία, ενώ αν τελικά το Ισραήλ επιμείνει και διεξάγει εκτεταμένες επιχειρήσεις σε βάρος της Ράφα, θα απομακρύνει ακόμα περισσότερο τις προαναφερθείσες χώρες από αυτό.
Επομένως θα έχει επιτευχθεί ο στόχος του Ιράν μέσω της Χαμάς να τορπιλίσει τη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων Ισραήλ – Σαουδικής Αραβίας. Το πέτυχε μερικώς την 7η Οκτωβρίου, παρόλα αυτά με αμερικανική μεσολάβηση Σαουδάραβες και Ισραηλινοί επανήλθαν στο τραπέζι των συζητήσεων και τώρα πάλι βρίσκονται στο σημείο μηδέν. Μάλιστα, η τελευταία ανακοίνωση του Βασιλείου είναι η πιο επικριτική και σκληρή σε βάρος του Ισραήλ τους τελευταίους επτά μήνες.
Η Χαμάς δεν θέλει να πολεμήσει και επιμένει – και θα επιμείνει – σε ένα αφήγημα για αναζήτηση λύσης, που περιλαμβάνει την απελευθέρωση των 132 ομήρων, ένα ζήτημα πολύ ευαίσθητο για το εσωτερικό του Ισραήλ, ενώ η κυβέρνηση Νετανιάχου δεν θέλει να δείξει επουδενί αδυναμία και ότι γίνεται δεκτική σε διεθνείς πιέσεις. Και ας κλιμακώνονται οι αντιδράσεις στο δυτικό κόσμο και ας εσωτερικοποιείται στις Ηνωμένες Πολιτείες ο πόλεμος στην Γάζα.
Το καλό και το κακό σενάριο
Ο Νετανιάχου γνωρίζει ότι δε θα επιβιώσει πολιτικά, εκτός εάν δείξει ότι πέτυχε τον αρχικό στόχο των επιχειρήσεων στο σύνολο της Γάζας.
Στο καλό σενάριο, διαπραγματεύεται τώρα την ανακωχή. Εν συνέχεια θα επικαλεστεί ότι πέτυχε τους αρχικούς στόχους (κηρύσσοντας με κάποια αφορμή τη νίκη και την ολοκλήρωση των επιχειρήσεων), αφού πρώτα δείξει πως εξάντλησε όλες τις στρατιωτικές επιλογές και απελευθερώνοντας τους ομήρους θα προσαρμοστεί στις επιταγές των Αμερικανών αλλά και των υπολοίπων περιφερειακών δρώντων, υπό τον φόβο ότι το Ισραήλ περιθωριοποιείται. Αραγε, πόσο σημαντική είναι στο μυαλό του Νετανιάχου και άλλων ακραίων, η εξομάλυνση με τη Σαουδική Αραβία και η συνέχιση της δυναμικής των συμφωνιών του Αβραάμ; Είναι αρκετή αυτή η προοπτική, που προσφέρεται από τον αμερικανικό παράγοντα, για να διακόψουν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις;
Στο κακό σενάριο, ο Νετανιάχου θα εκμεταλλευτεί την αδυναμία Μπάιντεν (λόγω των επικείμενων προεδρικών εκλογών) και θα συνεχίσει, ώστε να δημιουργήσει μία νέα πραγματικότητα στη Γάζα, που σύμφωνα με την κοντόφθαλμη λογική του θα κατοχυρώσει την ασφάλεια του Ισραήλ. Το πρόβλημα για όλους είναι ότι η ισραηλινή ηγεσία δεν έχει παρουσιάσει μέχρι σήμερα ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την επόμενη μέρα και γιατί προσώρας δεν αποδέχεται προτάσεις, που (της) προσφέρουν διέξοδο. Πιθανότατα γιατί ο Νετανιάχου μετατρέπει τα δικά του αδιέξοδα σε δυσεπίλυτες κρίσεις για τη διεθνή κοινότητα.
