Kathimerini.com.cy
Το Μουσείο Τεχνών Λουκίας και Μιχαλάκη Ζαμπέλα έχει την εξαιρετική τιμή να ανακοινώσει τη διοργάνωση εκδήλωσης για την Καίτη Φασουλιώτου Στεφανίδου, τη πρωτοπόρο ζωγράφο του μοντερνισμού και μία από τις ηγετικές μορφές της καλλιτεχνικής οικοδόμησης της Κύπρου.
‘Η Καίτη εμβάθυνε όσο λίγοι Κύπριοι καλλιτέχνες στα διδάγματα του μοντερνισμού, βοηθώντας τη νεαρή σε ηλικία κυπριακή τέχνη να προχωρήσει, χωρίς να παραγνωρίσει εντελώς τα σημαντικά και ουσιαστικά για τα επόμενα βήματα που έκανε η τέχνη διεθνώς κινήματα του μοντερνισμού, έτσι ώστε η τέχνη στο τόπο μας […] να περάσει μέσα από τις λεωφόρους που οδήγησαν την τέχνη στο σήμερα,’ γράφει η Δρ. Ελένη Νικήτα στο δοκίμιο για την Καίτη Στεφανίδου΄Ενα εσωτερικό ταξίδι προς την ελευθερία’.
Η εκδήλωση στο Μουσείο Τεχνών θα περιλαμβάνει την παρουσίαση της έκδοσης «Καίτη Φασουλιώτου Στεφανίδου» (εκδόσεις Εν Τύποις) και παράλληλα έκθεση έργων της ζωγράφου από τους κύκλους «Διαδηλώσεις» και «Έκφράσεις».
Την εκδήλωση θα εγκαινιάσει ο Δρ. Παύλος Παρασκευάς Γενικός Διευθυντής των Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα του Επιμελητηρίου Καλών Τεχνών Κύπρου ( Ε.ΚΑ.ΤΕ).
Ομιλητές στην εκδήλωση θα είναι οι Δρ Ελένη Νικήτα τέως Γενική Διευθύντρια των Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας, Δρ Αντώνης Δανός Επίκουρος Καθηγητής Ιστορίας και Θεωρίας της Τέχνης στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Δάφνη Τριμικλινιώτου Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Καλών Τεχνών Κύπρου, και Βούλα Κοκκίνου Διευθύντρια εκδόσεων Εν Τύποις. Την εκδήλωση θα χαιρετίσει και θα συντονίσει o Ανδρέας Χατζηθωμάς, φιλόλογος κριτικός.
Info
Παρουσίαση έκδοσης και εγκαίνεια έκθεσης 22 Οκτωβρίου, Μουσείο Τεχνών Λουκίας και Μιχαλάκη Ζαμπέλα, Καϊμακλί, στις 19:00
Η έκθεση με τα έργα της Κ. Στεφανίδου φέρει το γενικό τίτλο «Selected Paintings» και θα διαρκέσει μέχρι τις 11 Νοεμβρίου.
Νέα έκδοση από τις Εκδόσεις Εν Τύποις
Η πολυτελής έγχρωμη έκδοση ΄Καίτη Φασουλιώτου Στεφανίδου΄(εκδόσεις Εν Τύποις, 2009), δίγλωσση σε ελληνικά και αγγλικά, αποτελεί μία εις βάθος προσέγγιση της πορείας της Καίτης Στεφανίδου που ολοκληρώθηκε σε έξι δεκαετίες και επηρέασε βαθειά την Κυπριακή ζωγραφική. Η έκδοση εικονογραφείται από 245 φωτογραφίες.
‘Η τέχνη της Καίτης Στεφανίδου έχει μεγάλη ζωγραφική καθαρότητα. Τα θαυμάσια έργα της, που κάποιος θα μπορούσε να ονομάσει Hard-Edge αφηρημένη ζωγραφική, είναι στην ουσία απαλά στην εκτέλεση, δίνοντας την απατηλή ελαφράδα του αγγίγματος, κι έχουν τεράστιο διανοητικό υπόβαθρο. Το χρώμα της είναι ιδιαίτερα όμορφο, με κάθε φωτεινή ζωγραφική περιοχή γεμάτη μηνύματα και μυστήριο. Δεν υπάρχει εδώ καλύτερη ζωγράφος’ γράφει στο βιβλίο ο ζωγράφος Glyn Hughes.
Το κύριο σώμα του βιβλίου παρουσιάζει μία εικονογραφημένη αυτοβιογραφία από την ίδια την ζωγράφο στην οποία λέει την ιστορία της, επισημαίνει τις σημαντικότερες στιγμές της πορείας της και αναλύει το έργο της.
Η έκδοση συμπληρώνεται με αναλύσεις του έργου της Καίτης Στεφανίδου από τους Δρ Ελένη Νικήτα (΄Ενα εσωτερικό ταξίδι προς την ελευθερία’) και Δρ Αντώνη Δανό (‘Πρωτοποριακός μοντερνισμός και το διαχρονικό ‘πρόβλημα’ της ζωγραφικής') καθώς επίσης με αποσπάσματα από κριτικές των έργων της, βιβλιογραφία και χρονολόγιο.
Στην αρχή του βιβλίου η Μαρίνα Στεφανίδου κόρη της ζωγράφου και επιμελήτρια της έκδοσης εισάγει τον αναγνώστη στην ατμόσφαιρα του σπιτιού στο οποίο μεγάλωσε, στην καλλιτεχνική Λευκωσία της εποχής και στην προσωπικότητα της Καίτης Στεφανίδου. Ο επίλογος, είναι ΄τρυφερά΄ γραμμένος από το ζωγράφο Πάνο Στεφανίδη, γιο της Καίτης Στεφανίδου.
Η έκδοση περιλαμβάνει 100 σελίδες με εξαιρετικές φωτογραφίες που εικονογραφούν το εύρος και την δυναμική εξέλιξη της ζωγραφικής της Στεφανίδου.
Το βιβλίο βραβεύθηκε με το Β΄ Βραβείο Εκδοτικής Αρτιότητας από τη Βιβλιογραφική Εταιρεία Κύπρου και το περιοδικό Κυπριακή Βιβλιοφιλία.
Έκθεση έργων από την προσωπική της συλλογή
Με γενικό τίτλο ΄Selected Paintings΄ η έκθεση θα περιλαμβάνει έργα από τις σειρές ‘Διαδηλώσεις’ (1983-1989) και Έκφράσεις’ (1987-1993 ) από την προσωπική συλλογή της ζωγράφου και θα διαρκέσει μέχρι τις 11 Νοεμβρίου 2012.
Οι Διαδηλώσεις υπήρξαν η πέμπτη της ατομική έκθεση. Κυριαρχικά στοιχεία των Διαδηλώσεων είναι η ένταση που δημιουργεί η σύγκρουση φόρμας και χρώματος και η τάση απελευθέρωσης του χώρου από τα όρια της φόρμας που εμφανίζεται ακόμα πιο έκδηλα στα έργα της επόμενης σειράς, τις Εκφράσεις.
‘Θεματολογικά, το αρχικό ενδιαφέρον της ζωγράφου αφορούσε στην απόδοση της ανθρώπινης φιγούρας μέσα σε πλήθος, σε κίνηση […],’ γράφει για τις Διαδηλώσεις ο Δρ Δανός στην ανάλυση για το έργο της Καίτης ‘Πρωτοποριακός μοντερνισμός και το διαχρονικό ‘πρόβλημα’ της ζωγραφικής’.
‘Φορμαλιστικά […] οι εικόνες εδώ απαρτίζουν συνθέσεις αποτελούμενες από μικρές χρωματικές περιοχές, σαν πολύ πλατιές πινελιές βαλμένες η μία δίπλα στην άλλη. Θυμίζουν τις πιο «ανεικονικές» στιγμές του Claude Monet, αλλά και τα έργα του Nicolas de Stael (από τα μέσα του 20ου αιώνα), τα οποία βρίσκονται στα όρια παραστατικότητας και ανεικονικότητας.’
Στις Εκφράσεις κυριαρχούν τα μεγάλα γεωμετρικά χρωματικά πλάνα και ο χώρος λειτουργεί θεματολογικά.
‘Οι φόρμες εδώ χαρακτηρίζονται από οργανικότητα, και ο αισθησιασμός του χρώματος που είχε ήδη εμφανιστεί στις Διαδηλώσεις παρουσιάζεται εντονότερος λόγω της απουσίας του αναγνωρίσιμου στοιχείου,΄γράφει ο Δρ. Δανός.
Ποιά ήταν η Καίτη Στεφανίδου
Η Καίτη Στεφανίδου (1925-2012) ανήκει στη δεύτερη γενιά των Κυπρίων ζωγράφων. Γεννήθηκε στη Λεμεσό, κόρη του Πάνου Φασουλιώτη δημοσιογράφου και εκδότη της εφημερίδας ‘Παρατηρητής’ και ανιψιά του Γιώργου Φασουλιώτη σκιτσογράφου και εκδότη της σατυρικής εφημερίδας ‘Το Γέλιο’. Μεγάλωσε σε ένα πνευματικό και φιλελεύθερο περιβάλλον που την παρότρυνε να εξελίξει το ζωγραφικό της ταλέντο.
Σπούδασε στην Αθήνα, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Τελειώνοντας τις σπουδές της το 1955 πήγε στο Λονδίνο όπου γράφτηκε στο St.Martin’s School of Art. Κατ’ ουσία τα επόμενα τέσσερα χρόνια τα πέρασε βλέποντας ζωγραφική στο Λονδίνο και στο Παρίσι.
‘Μαγεύτηκα από εκείνο τον κόσμο που δεν είχαν φανταστεί ότι υπήρχε,’ γράφει η ίδια. ‘[…] συνειδητοποίησα τη μεγάλη επανάσταση που είχε συμβεί στη τέχνη και μπόρεσα να παρακολουθήσω την πορεία και τους προβληματισμούς της […].’
Εξαιτίας ενός προβλήματος υγείας η Καίτη αναγκάστηκε να γυρίσει στη Κύπρο της δεκαετίας του ’60 που αν και καλλιτεχνικά απομονωμένη εντούτοις αποδείχθηκε δημιουργική. Η Καίτη άρχισε να ζωγραφίζει αφήνοντας όπως γράφει ‘[…] τις επιδράσεις που είχα δεχτεί να βρουν το δρόμο τους στο έργο μου και στη πορεία να του δώσουν μορφή και να το εξελίξουν.’
Έκδηλες υπήρξαν οι κυβιστικές επιδράσεις στα πρώτα της έργα ενώ η τάση της να απελευθερωθεί από την ρεαλιστική μορφή των αντικειμένων και να ανακαλύψει την πραγματική τους ουσία την οδηγεί στην αφηρημένη γεωμετρική.
Η εναλλαγή παραστατικών και ανεικονικών στοιχείων κυριαρχεί στη πορεία του έργου της, εντούτοις η ίδια δηλώνει ότι η μορφή και η φόρμα την ενδιαφέρουν μονάχα ως αφορμές για τη μελέτη του χώρου που συχνά βρίσκει στο έργο της διέξοδο από τα φορμαλιστικά του όρια στις μεγάλες χρωματικές επιφάνειες. Σε όλη την πορεία της ζωγραφικής της την απασχολεί ο χώρος, το χρώμα, η κίνηση κυρίως ως προς την εσωτερική τους οργάνωση. Η φόρμα δεν την απασχολεί ως προς το συμβολισμό της αλλά ως προς την ‘[…] οργανική της δράση μέσα στη σύνθεση και (ως προς τη) λύση που δίνει. Γιατί η ζωγραφική είναι ένα πρόβλημα του οποίου πρέπει να βρεις τη λύση […].’
Η Καίτη ήταν παντρεμένη με το ζωγράφο και λογοτέχνη Τάσο Στεφανίδη.
