ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΑΚΑΣΑΣ
Χρυσοπληρώνουν την εκπαίδευση των παιδιών τους οι Ελληνες, και μάλιστα πολλοί εξ αυτών... «μαύρα» και αδήλωτα. Ετσι, και η επιταγή της δωρεάν Παιδείας ακυρώνεται στην πράξη αλλά και το κράτος χάνει έσοδα λόγω της παραοικονομίας. Στις 3.200 ευρώ ανέρχεται η μέση ετήσια δημόσια δαπάνη ανά μαθητή στην Ελλάδα. Πέρα από τους φόρους, οι ελληνικές οικογένειες πληρώνουν ετησίως επιπλέον 1,5 δισ. ευρώ από την τσέπη τους για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση των παιδιών τους.
Ειδικότερα, μελέτη του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών «Μάρκος Δραγούμης» (ΚΕΦίΜ), η οποία παρουσιάστηκε χθες, καταδεικνύει τα ακόλουθα:
• Η συνολική ιδιωτική δαπάνη για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα (1,5 δισ. ευρώ) αντιστοιχεί στο 38% της αντίστοιχης δημόσιας (3,9 δισ.).
• Η μέση ετήσια δημόσια δαπάνη ανά μαθητή (νηπιαγωγείο έως και λύκειο) το 2015 εκτιμάται σε περίπου 3.200 ευρώ – δημόσια και ιδιωτική.
• Η Ελλάδα βρίσκεται λίγο κάτω από τον μέσον όρο της Ε.Ε. ως προς το ποσοστό των δαπανών για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση επί του ΑΕΠ.
• Οι ελληνικές οικογένειες, πέρα από τους φόρους που καταβάλλουν, πλήρωσαν το 2016 επιπλέον από την τσέπη τους 1,5 δισ. ευρώ για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση των παιδιών τους, ή 0,85% του ΑΕΠ.
• Η μέση ετήσια ιδιωτική δαπάνη ανά μαθητή δημοτικού σχολείου (εξαιρουμένων των διδάκτρων για ιδιωτικά σχολεία) το 2016 ήταν 315 ευρώ. Από αυτό το ποσό, το μεγαλύτερο μέρος αφορά ξένες γλώσσες (82%) και ακολουθούν τα φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα (12%) και οι λοιπές δαπάνες (4%).
• Η μέση ετήσια ιδιωτική δαπάνη ανά μαθητή γυμνασίου ή λυκείου (εξαιρουμένων των διδάκτρων για ιδιωτικά σχολεία) το 2016 ήταν 1.548 ευρώ. Το ποσό αυτό επιμερίζεται σε φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα (65%), ξένες γλώσσες (34%) και άλλες δαπάνες (1%).
Κατά την παρουσίαση της έρευνας ο Τάσος Αβραντίνης –συντονιστής της έρευνας, δικηγόρος και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του ΚΕΦίΜ– υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, την ανάγκη για έγκυρα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα για την αποτίμηση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας δράσης και τον περαιτέρω σχεδιασμό των πολιτικών. Ιδιαίτερα στην εκπαίδευση, όπως ανέφερε, είναι μεγάλο το έλλειμμα διαφάνειας και αξιολόγησης, καθώς για παράδειγμα, ενώ συνεστήθη επιτροπή για τα οικονομικά της εκπαίδευσης, ακόμη δεν έχει δημοσιευθεί κάποιο πόρισμα. Ακόμη, υπογράμμισε πως η δαπάνη για την εκπαίδευση των παιδιών παραμένει μία από τις πρώτες ιεραρχήσεις των ελληνικών οικογενειών και μέσα στην κρίση, ενώ αναφέρθηκε στο μικρό μέγεθος των ελληνικών σχολείων σε σύγκριση με άλλα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα, καθώς και στην αύξηση του αριθμού των εκπαιδευτικών παρά τη μείωση στον αριθμό των σχολικών μονάδων και στον αριθμό των μαθητών.
Από την πλευρά του, ο Γιώργος Μαυρωτάς βουλευτής με το Ποτάμι και αν. καθηγητής του ΕΜΠ τόνισε πως για να βελτιώσεις κάτι πρέπει πρώτα να το μετρήσεις. Παράλληλα, υπογράμμισε «την ανάγκη ουσιαστικής αναβάθμισης της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης, καθώς και της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών όχι τιμωρητικά αλλά κινητροδοτικά. Οι ελληνικές οικογένειες αναθέτουν εξωτερικά ένα μεγάλο κομμάτι της εκπαίδευσης στον ιδιωτικό τομέα, δηλαδή στο φροντιστήριο, ενώ χαρακτήρισε πολύ ενδιαφέροντα τον προτεινόμενο στη μελέτη αλγόριθμο κατανομής της χρηματοδότησης».
Τέλος, ο Κώστας Δημόπουλος, καθηγητής στο τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου αναφέρθηκε στην πρόταση που περιλαμβάνεται στη μελέτη για την αναμόρφωση της δημόσιας χρηματοδότησης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με την εισαγωγή αλγορίθμων που θα λαμβάνουν υπόψη την εθνική μονάδα κόστους ανά μαθητή και όλες τις αναγκαίες συναφείς παραμέτρους, ώστε να λειτουργεί ως εργαλείο ενίσχυσης της ποιότητας και της καινοτομίας.